08-17-2015, 12:16 PM
سیارکی ناحیه*ای بین مریخ و مشتری است که بیش از میلیون ها سنگ آسمانی ریز و درشت در آن وجود دارد. مدار بعضی از این سیارک ها اندکی فراتر از مشتری رفته و مدار برخی نیز اندکی به داخل مدار مریخ متمایل شده، محققان با شناسایی دقیق کمربند سیارکی می توانند از خطرات برخورد این سنگ های آسمانی به زمین خبردار شوند.
کمربند سیارکها.jpg (اندازه 61.22 KB / تعداد دانلود: 7)
گرافیگ بالا نشان می دهد که بیش از ۱۴۰۰ سیارک بزرگ در مدار نسبتا خطرناکی نسبت به زمین قرار دارند. ناسا این اجرام را مدام زیر نظر دارد، اگر این اجرام فضایی بیشتر از ۷٫۵ میلیون کیلومتر به زمین نزدیک شوند و قطر آنها بزرگ*تر از ۱۰۰ متر باشد، ناسا آنها را به عنوان جرم بالقوه خطرناک یا به اختصار PHO طبقه* بندی می*کند، اما به موجب این واقعیت که آنها در نزدیکی زمین عبور می کنند، ارزش تماشا و اندازه گیری دقیق تر را قطعا خواهند داشت. تخمین زده می*شود بیش از ۳۰ میلیون قطعه سیارک بزرگ*تر از ۱۰۰ متر و میلیون*ها سیارک کوچک*تر از ۱۰۰ متر در فضای منظومه شمسی سرگردان باشند؛ اما جالب اینجاست که اگر همه این سیارک*ها را کنار هم جمع کنید، فقط ۱ درصد زمین سنگینی خواهند داشت.
از لحاظ پارامترهای مداری می*توان سیارک*ها را به سه دسته ی زیر تقسیم کرد: ۱- کمربند سیارکی اصلی (Main Asteroid Belt): بیشتر سیارک*ها در محدوده**ی شکاف میان سیارات سنگی و گازی (فضای بین دو سیاره*ی مریخ و مشتری و حدوداً بین ۲ تا ۴ واحد نجومی) قرار گرفته*اند. ۲- سیارک*های نزدیک به زمین(NEA): این دسته از سیارک*ها دارای خروج از مرکز زیاد با نیم قطر بزرگ کم*تر از ۱٫۳ واحد نجومی هستند و سرچشمه*ی اصلی اکثر آنها کمربند سیارکی است. این دسته سیارک*ها که اکثراً به علت زد و خورد مابین اجرام کمربند سیارکی و یا اثرات گرانشی سیاره*ی مشتری به بیرون از کمربند هدایت شده و در این طیف مداری قرار گرفته*اند خود به سه دسته*ی آپولوها، آمورها و آتن ها تقسیم*بندی می*شوند.۳- تروجان*ها (Trojan): این گروه سیارک*ها در قفل گرانشی نقاط L4 و L5 لاگرانژ سیاره*ی مشتری، جایی در حدود ۶۰ درجه جلوتر (L4) و ۶۰ عقب*تر (L5) از سیاره، به دام افتاده*اند. سیارک*های موجود در نقطه*ی L4، سیارک*های Greek (یونان) نامیده می*شوند و سیارک*های موجود در نقطه*ی L5 را سیارک*های تِروی (Troy) یا تروجان گویند که این اسامی از افسانه**ها و اساطیر یونان باستان در جنگ بین یونان و تِروی الگوبرداری شده*اند.
اولین سیارک کشف شده در سال ۱۸۰۱ میلادی، سرس نام داشت و متعاقب آن پالاس در سال ۱۸۰۲ ، جونو در سال ۱۸۰۴ و بالاخره وستا در سال ۱۸۰۷ کشف شدند. قطر این چهار سیارک به ترتیب ۵۲۵، ۹۴۰ ، ۲۴۸ و بالاخره ۵۳۰ کیلومتر است، البته همانطور که می دانید سرس هم اکنون در گروه سیاره های کوتوله دسته بندی شده است.
سیارک ها در اثر تکه تکه شدن سیاره ها پدید نیامده اند، بلکه اجسامی به جای مانده از فرایند تشکیل سیاره ها هستند. کشش گرانشی سیاره ی مشتری مانع به هم چسبیدن این خرده سیارک ها و تشکیل یک جسم واحد شد. سیارک ها براساس مواد ترکیبی آنها به انواع گوناگون تقسیم می شوند. در بعضی از آنها آهن زیادی وجود دارد، در حالی که برخی دیگر بیشتر سنگی و کربنی هستند. با وجود اینکه سیارک ها در مداری پایدار به دور خورشید می چرخند، ولی همان طور که دهانه های سطحی آنها نشان می دهد، بین خود سیارک ها نیز برخورد و تصادم پیش می آید. گاهی قطعاتی از این سیارک ها در اثر گرانش خورشید، از کمربند سیارکی به سمت سیاره های داخلی منظومه شمسی فرو می افتند. این اجرام را بر روی زمین، « شهاب سنگ » می نامیم.
دانشمندان معتقدند سیارک ها حاوی کربن، آمینو*اسید و مواد معدنی هستند، که نه* تنها اطلاعات ارزشمندی درباره مراحل اولیه شکل*گیری سامانه خورشیدی در اختیار ما قرار می*دهد، بلکه می*تواند به درک چگونگی شکل*گیری حیات در زمین نیز کمک کند، به همین منظور برای شناخت آنها به کاوش می پردازند. نخستین تصاویر سیارک***ها به اوایل دهه***ی ۱۹۹۰ باز می***گردد. در سال ۱۹۹۱، فضاپیمای گالیله از کنار سیارک گاسپرا عبور کرد. این فضاپیما، در مسیر طولانی خود تا مشتری، در سال ۱۹۹۳ از کنار سیارک ایدا نیز گذشت و تصاویری از آن به زمین مخابره کرد.
کمربند سیارکها.jpg (اندازه 61.22 KB / تعداد دانلود: 7)
گرافیگ بالا نشان می دهد که بیش از ۱۴۰۰ سیارک بزرگ در مدار نسبتا خطرناکی نسبت به زمین قرار دارند. ناسا این اجرام را مدام زیر نظر دارد، اگر این اجرام فضایی بیشتر از ۷٫۵ میلیون کیلومتر به زمین نزدیک شوند و قطر آنها بزرگ*تر از ۱۰۰ متر باشد، ناسا آنها را به عنوان جرم بالقوه خطرناک یا به اختصار PHO طبقه* بندی می*کند، اما به موجب این واقعیت که آنها در نزدیکی زمین عبور می کنند، ارزش تماشا و اندازه گیری دقیق تر را قطعا خواهند داشت. تخمین زده می*شود بیش از ۳۰ میلیون قطعه سیارک بزرگ*تر از ۱۰۰ متر و میلیون*ها سیارک کوچک*تر از ۱۰۰ متر در فضای منظومه شمسی سرگردان باشند؛ اما جالب اینجاست که اگر همه این سیارک*ها را کنار هم جمع کنید، فقط ۱ درصد زمین سنگینی خواهند داشت.
از لحاظ پارامترهای مداری می*توان سیارک*ها را به سه دسته ی زیر تقسیم کرد: ۱- کمربند سیارکی اصلی (Main Asteroid Belt): بیشتر سیارک*ها در محدوده**ی شکاف میان سیارات سنگی و گازی (فضای بین دو سیاره*ی مریخ و مشتری و حدوداً بین ۲ تا ۴ واحد نجومی) قرار گرفته*اند. ۲- سیارک*های نزدیک به زمین(NEA): این دسته از سیارک*ها دارای خروج از مرکز زیاد با نیم قطر بزرگ کم*تر از ۱٫۳ واحد نجومی هستند و سرچشمه*ی اصلی اکثر آنها کمربند سیارکی است. این دسته سیارک*ها که اکثراً به علت زد و خورد مابین اجرام کمربند سیارکی و یا اثرات گرانشی سیاره*ی مشتری به بیرون از کمربند هدایت شده و در این طیف مداری قرار گرفته*اند خود به سه دسته*ی آپولوها، آمورها و آتن ها تقسیم*بندی می*شوند.۳- تروجان*ها (Trojan): این گروه سیارک*ها در قفل گرانشی نقاط L4 و L5 لاگرانژ سیاره*ی مشتری، جایی در حدود ۶۰ درجه جلوتر (L4) و ۶۰ عقب*تر (L5) از سیاره، به دام افتاده*اند. سیارک*های موجود در نقطه*ی L4، سیارک*های Greek (یونان) نامیده می*شوند و سیارک*های موجود در نقطه*ی L5 را سیارک*های تِروی (Troy) یا تروجان گویند که این اسامی از افسانه**ها و اساطیر یونان باستان در جنگ بین یونان و تِروی الگوبرداری شده*اند.
اولین سیارک کشف شده در سال ۱۸۰۱ میلادی، سرس نام داشت و متعاقب آن پالاس در سال ۱۸۰۲ ، جونو در سال ۱۸۰۴ و بالاخره وستا در سال ۱۸۰۷ کشف شدند. قطر این چهار سیارک به ترتیب ۵۲۵، ۹۴۰ ، ۲۴۸ و بالاخره ۵۳۰ کیلومتر است، البته همانطور که می دانید سرس هم اکنون در گروه سیاره های کوتوله دسته بندی شده است.
سیارک ها در اثر تکه تکه شدن سیاره ها پدید نیامده اند، بلکه اجسامی به جای مانده از فرایند تشکیل سیاره ها هستند. کشش گرانشی سیاره ی مشتری مانع به هم چسبیدن این خرده سیارک ها و تشکیل یک جسم واحد شد. سیارک ها براساس مواد ترکیبی آنها به انواع گوناگون تقسیم می شوند. در بعضی از آنها آهن زیادی وجود دارد، در حالی که برخی دیگر بیشتر سنگی و کربنی هستند. با وجود اینکه سیارک ها در مداری پایدار به دور خورشید می چرخند، ولی همان طور که دهانه های سطحی آنها نشان می دهد، بین خود سیارک ها نیز برخورد و تصادم پیش می آید. گاهی قطعاتی از این سیارک ها در اثر گرانش خورشید، از کمربند سیارکی به سمت سیاره های داخلی منظومه شمسی فرو می افتند. این اجرام را بر روی زمین، « شهاب سنگ » می نامیم.
دانشمندان معتقدند سیارک ها حاوی کربن، آمینو*اسید و مواد معدنی هستند، که نه* تنها اطلاعات ارزشمندی درباره مراحل اولیه شکل*گیری سامانه خورشیدی در اختیار ما قرار می*دهد، بلکه می*تواند به درک چگونگی شکل*گیری حیات در زمین نیز کمک کند، به همین منظور برای شناخت آنها به کاوش می پردازند. نخستین تصاویر سیارک***ها به اوایل دهه***ی ۱۹۹۰ باز می***گردد. در سال ۱۹۹۱، فضاپیمای گالیله از کنار سیارک گاسپرا عبور کرد. این فضاپیما، در مسیر طولانی خود تا مشتری، در سال ۱۹۹۳ از کنار سیارک ایدا نیز گذشت و تصاویری از آن به زمین مخابره کرد.