12-05-2005, 12:03 PM
یک هزار سال پیش منجمان آسیای شرقی در چین و ژاپن تا رصدگران سرخپوست آمریکای شمالی ستاره بسیار درخشانی را در آسمان دیدند و ثبت کردند که پیش از آن هرگز پدیدار نشده بود. ستاره نو در شب های نخست چندین بار پرنورتر از سیاره زهره می درخشید.
در سال ۱۰۵۴ میلادی نور انفجار ابر نواختری پایان عمر ستاره ای پر جرم در صورت فلکی ثور به زمین رسید. درخشش ابر نواختر دیری نپایید و ستاره خیره کننده پس از مدتی از نظرها پنهان شد. اما لایه های گاز بیرونی ستاره با انتشار در فضا سحابی زیبایی را در اطراف هسته رمبیده ستاره ایجاد کردند. اکنون این گازهای در حال گریز در فضا را با نام سحابی خرچنگ یا M۱ (نخستین جرم فهرست مسیه) می شناسیم. نام خاص خود را به دلیل رشته های متعدد گاز در لبه های در حال گسترش سحابی گرفته است که به مانند دستان و پاهای خر چنگ در اطراف لاک بیضی مانند آن دیده می شود.
تازه ترین شاهکار منتشر شده تلسکوپ فضایی هابل تصویری اعجاب انگیز از سحابی خرچنگ است. این تصویر حاصل ۲۴ تصویر گرفته شده با هابل از بخشهای مختلف سحابی (در اواخر سال ۱۹۹۹ و اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی) است که پس از مدتها پردازش و ترکیب موزاییکی سرانجام با تصاویر گرفته شده با تلسکوپهای ۸ متری VLT در شیلی ترکیب شده و دقیق ترین نمای گرفته شده از سحابی خرچنگ به دست آمده است. تصاویر هابل با دوربین میدان دید باز و سیاره ای شماره ۲ (دوربین WFPC۲) این تلسکوپ فضایی گرفته شده است و تصویر نهایی بزرگترین تصویری است که تا کنون از این دوربین هابل منتشر شده است.
سحابی خرچنگ در فاصله ۶۵۰۰ سال نوری از زمین است و از قدر مجموع ۸ به دور از نور شهرهای بزرگ با تلسکوپهای آماتوری نیز دیده می شود. پهنای واقعی سحابی ۱۱*۵ سال نوری است و گازها با سرعت بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر بر ثانیه در حال گسترش در فضا هستند. برخی رنگها در این تصویر نمایانگر حضور عناصر خاصی در آن ناحیه استو از جمله اکسیژن (آبی و سرخ در لبه های بیرونی)، و گوگرد یونیده (سبز). البته بیشتر گاز رها شده هیدروژن است اما عناصر سنگین تولید شده در کوره مرکزی ستاره پرجرم در طول زندگی آن به همراه این لایه ها در فضا منتشر شده است. آبی یکدست نواحی درونی حاصل تابش الکترونهایی است که با سرعتی نزدیک به سرعت نور از هسته رمبیده و بسیار چگال و مغناطیسی مرکز ستاره مرده در دل سحابی ژرتاب شده اند. در واقع در مرکز سحابی ستاره ای نوترونی است که در این تصویر هابل فقط نشانی از دو فوران جت مانند آن و گاز اطراف آن دیده می شود. این ستاره نوترونی تپ اختری است که در هر ثانیه ۳۰ بار به دور خود می گردد. برای دریافت تصویر اصلی و تصاویر مرتبط هابل از سحابی خرچنگ به وب سایت عمومی تلسکوپ فضایی هابل به نشانی http://hubblesite.org مراجعه کنید.
![[عکس: crab%20new1.jpg]](http://www.nojum.ir/Common/Thumbnails/?src=/images/articles/1384910211159559/crab%20new1.jpg)
منبع: مجله ستاره شناسی - بابک امین تفرشی
در سال ۱۰۵۴ میلادی نور انفجار ابر نواختری پایان عمر ستاره ای پر جرم در صورت فلکی ثور به زمین رسید. درخشش ابر نواختر دیری نپایید و ستاره خیره کننده پس از مدتی از نظرها پنهان شد. اما لایه های گاز بیرونی ستاره با انتشار در فضا سحابی زیبایی را در اطراف هسته رمبیده ستاره ایجاد کردند. اکنون این گازهای در حال گریز در فضا را با نام سحابی خرچنگ یا M۱ (نخستین جرم فهرست مسیه) می شناسیم. نام خاص خود را به دلیل رشته های متعدد گاز در لبه های در حال گسترش سحابی گرفته است که به مانند دستان و پاهای خر چنگ در اطراف لاک بیضی مانند آن دیده می شود.
تازه ترین شاهکار منتشر شده تلسکوپ فضایی هابل تصویری اعجاب انگیز از سحابی خرچنگ است. این تصویر حاصل ۲۴ تصویر گرفته شده با هابل از بخشهای مختلف سحابی (در اواخر سال ۱۹۹۹ و اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی) است که پس از مدتها پردازش و ترکیب موزاییکی سرانجام با تصاویر گرفته شده با تلسکوپهای ۸ متری VLT در شیلی ترکیب شده و دقیق ترین نمای گرفته شده از سحابی خرچنگ به دست آمده است. تصاویر هابل با دوربین میدان دید باز و سیاره ای شماره ۲ (دوربین WFPC۲) این تلسکوپ فضایی گرفته شده است و تصویر نهایی بزرگترین تصویری است که تا کنون از این دوربین هابل منتشر شده است.
سحابی خرچنگ در فاصله ۶۵۰۰ سال نوری از زمین است و از قدر مجموع ۸ به دور از نور شهرهای بزرگ با تلسکوپهای آماتوری نیز دیده می شود. پهنای واقعی سحابی ۱۱*۵ سال نوری است و گازها با سرعت بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر بر ثانیه در حال گسترش در فضا هستند. برخی رنگها در این تصویر نمایانگر حضور عناصر خاصی در آن ناحیه استو از جمله اکسیژن (آبی و سرخ در لبه های بیرونی)، و گوگرد یونیده (سبز). البته بیشتر گاز رها شده هیدروژن است اما عناصر سنگین تولید شده در کوره مرکزی ستاره پرجرم در طول زندگی آن به همراه این لایه ها در فضا منتشر شده است. آبی یکدست نواحی درونی حاصل تابش الکترونهایی است که با سرعتی نزدیک به سرعت نور از هسته رمبیده و بسیار چگال و مغناطیسی مرکز ستاره مرده در دل سحابی ژرتاب شده اند. در واقع در مرکز سحابی ستاره ای نوترونی است که در این تصویر هابل فقط نشانی از دو فوران جت مانند آن و گاز اطراف آن دیده می شود. این ستاره نوترونی تپ اختری است که در هر ثانیه ۳۰ بار به دور خود می گردد. برای دریافت تصویر اصلی و تصاویر مرتبط هابل از سحابی خرچنگ به وب سایت عمومی تلسکوپ فضایی هابل به نشانی http://hubblesite.org مراجعه کنید.
منبع: مجله ستاره شناسی - بابک امین تفرشی