[COLOR="#0000FF"]



نجوم آماتوري را چگونه آغاز کنیم؟

شما دوست عزیز! آیا به دانش نجوم یا همان ستاره شناسی علاقه مندی و قصد داری در این زمینه فعالیت کنی؟ خوب جایی اومدی!
در این مقاله سعی شده شما را با نجوم آماتوری آشنا کنیم و راه پیشرفت در آن را به شما آموزش دهیم. اگر میخواهید که در آینده یکی از مشاهیر نجوم آماتوری شوید این مقاله را با دقت تمام بخوانید. امیدوارم که راهتان را پیدا کنید.
انجام دادن برخی کارها یا شغلها حتماً نیاز به تحصیل در همان زمینه تا سطوح بالا را دارد. مثلاً جراحی قلب کاری نیست که بتوان به طور تجربی و با تمرین فراوان آموخت! اما در برخی دیگر از کارهای بسیار پیشرفته ومهم می*توان بدون تحصیل در آن رشته، به*طور تجربی و با تمرین زیاد مهارت کسب کرد و به نتایج با ارزشی رسید. شاید بهترین مثال در این مورد، اخترشناسی باشد.
در واقع دو نوع اخترشناس وجود دارد: یکی آنکه در این رشته تحصیل می*کند و مثلاً مدرک دکترای اختر فیزیک یا کیهان*شناسی می*گیرد، و دیگر کسی که از روی عشق و علاقه، کتابهای نجومی ساده را می*خواند و با برنامه*ریزی دقیق و به کارگیری روشهای اصولی، به تحقیق در این زمینه می*پردازد تا هم از آنچه انجام می*دهد لذت ببرد و هم نتایج سودمند کارهایش را به دیگران عرضه کند. اخترشناسان نوع نخست را «حرفه*ای» می*نامند، زیرا حرفه یا شغل آنها این است که به کارهای نجومی بپردازند. اخترشناسان نوع دوم را «آماتور» می*نامند که به معنای علاقه*مند است اگر به آسمان شب و راز و رمزهای نهفته در آن علاقه دارید و تصمیم گرفته*اید در راه شناخت و کاوش دقیق آن قدم بردارید، بهتر است نخست اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهید. برای شروع کار، چند کتاب مفید را به شما معرفی می*کنیم. با مطالعه آنها اطلاعات پایه را در این علم به دست خواهید آورد:
نجوم به زبان ساده، ترجمه دکتر خواجه*پور از انتشارات گیتاشناسی ـ کتاب مفیدی است که شما را با منظومه شمسی، صورتهای فلکی، ستاره*ها و … آشنا می*کند .
شناخت مقدماتی ستارگان، اقتباس توفیق حیدرزاده از انتشارات گیتاشناسی ـ مناسبترین کتاب برای آشنایی با صورتهای فلکی و اجرام قابل رصد با چشم غیرمسلح، دوربین دوچشمی و تلسکوپهای کوچک است. خواندن این کتاب باید همراه با مشاهده آسمان و اجرای دقیق و روشهای گفته شده باشد.
ساختارستاره*ها و کهکشانها، ترجمه توفیق حیدرزاده از انتشارات گیتاشناسی ـ شاید کمی دشوارتر از دو کتاب پیشین به نظر آید اما با کمی صبر و حوصله و توجه می*توانید از طریق آن با زندگی و مرگ ستاره*ها، انواع کهکشانها، خوشه*ها و … آشنا شوید

چگونه مطالعه کنیم؟

کتاب های نجومی را مانند رمان و یا کتاب های درسی مطالعه نکنید، چرا گفتم کتاب درسی؟ در ایران بارزترین نمونه مطالعه بدون فهمیدن، همین مطالعه کتابهای درسی (مخصوصا برای آمادگی کنکور و ورود به دانشگاه) است. به راستی شما که در حال حاضر دانشجوی دانشگاه هستید چقدر از کتابهای درسی دبیرستان را یاد گرفته اید؟ از جمله هایی که در کتاب ها می خوانید، به سرعت نگذرید و در مورد آن ها قدری تفکر کنید. فقط در این صورت است که آرام آرام دیدگاه صحیح و مطمئنی در نجوم پیدا خواهید کرد. با مطالعه این کتابها، اطلاعات پایه را برای انجام کارهای نجومی به دست خواهید آورد، اما هیچ*گاه از مطالعه دست برندارید. هرگاه کتابهای جدیدی در این زمینه دیدید، بخوانید و اگر تناقضی بین کتابها مشاهده کردید به سایر کتابها رجوع کنید و یا از فردی آگاه یا مرجعی مطمئن بپرسید تا نکته نادرستی در ذهنتان باقی نماند.

اکنون هنگام آن است که به سراغ کارهای عملی برویم. شاید مهمترین بخش از کارهای عملی آماتورهای نجوم، رصد دقیق آسمان باشد، که منشاء هر گونه فعالیت نجومی است

رصد چیست و چه چیزهایی را باید رصد کرد؟


رصد کردن یعنی مشاهده دقیق با هدفی از پیش تعیین شده، رصد آسمان شب، کاری است لذت*بخش که اگر چند شب به آن بپردازید، به لذت آن پی خواهید برد. یکی از ساده*ترین موضوعهای رصدی، تشخیص صورتهای فلکی است که گام نخست در رصد آسمان محسوب می*شوددانستن اسمها و شکل صورتهای فلکی برای رصد هر جرمی در آسمان ضروری است. چون هر صورت فلکی از تعدادی «ستاره» تشکیل شده است، ناگزیریم نام ستاره*ها را هم بدانیم. البته به خاطر سپردن نام (و یا شماره) تمام ستاره*ها کاری ناممکن است اما بدون شک شناختن درخشانترین و مهمترین ستاره*ها کار دشواری نیست و برای رصدکنندگان لازم است.
برخلاف تصور، داشتن تلسکوپ در آغاز کار نه تنها ضروری نیست، بلکه مضر هم هست. کار کردن با تلسکوپ دشوار است زیرا ناحیة بسیار کوچکی از آسمان را نشان می*دهد و تشخیص آنچه می*بینیم ساده نیست. ضمن اینکه تلسکوپها بسیار گران*اند و معمولاً آماتورهای نجوم در آغاز کار توان خرید تلسکوپ را ندارند. بنابراین تا وقتی که آسمان را به خوبی نشناخته*اید و جزییات صورتهای فلکی را به خوبی نمی*دانید، به فکر استفاده از تلسکوپ نیفتید.در آغاز کار بهتر است از دوربینهای دوچشمی یا تک چشمی استفاده کنید، این گونه دوربینها چند حُسن دارند، از جمله اینکه بسیار ارزانترند و میدان دید وسیعی دارند، یعنی بخش بزرگتری از آسمان را نشان می*دهند و در نتیجه یافتن اجرام با آنها بسیار ساده*تر است.مشخصات دوربینهای دوچشمی و تک چشمی به صورت دو عدد روی بدنه*شان ثبت می*شود. عدد نخست نشان*دهندة بزرگنمایی دوربین است و عدد دوم قطر عدسی شیئی آن را بر حسب میلیمتر مشخص می*کند. به عنوان مثال، در دوربین 50×20 بزرگنمایی بیست و قطر عدسی 50 میلی*متر است، دوربینهایی که بزرگنمایی کمتر از 7 دارند، عملاً برای کار رصد مناسب نیستند. دوربینهای 35×7، 42×7 و 50×7 ساده*ترین و ابتدایی*ترین دوربینهای قابل استفاده برای رصد هستند. دوربینهای 50×10 بزرگنمایی بیشتری دارند اما باز هم برای رصد تاحدودی ضعیف*اند. دوربینهای 50×20 و 60×20و70*15بزرگنمایی خوبی دارند و برای کارهای نجومی بسیار مناسب*اند به شرطی که بتوان آنها را روی سه*پایه سوار کرد. دوربینهای 80×20 و بزرگتر از آن دست کمی از تلسکوپهای کوچک ندارند و قیمتشان گران است.اشتباه اینجاست که بسیاری از تازه کارها تصور می کنند برای شروع باید حتما" تلسکوپی پیشرفته و گرانقیمت خرید. دوست عزیز، شما که هنوز صورت های فلکی را نمی شناسی، استفاده صحیح از نقشه های ستاره ها را بلند نیستی و با اجرام غیر ستاره ای آشنا نیستی، چرا در فکر خرید تلسکوپ هستی؟ در شروع کار، به هیچ وجه تلسکوپ وسیله مناسبی نیست، حتی زیان آور است!!!
تجربه نشان می دهد که موفق ترین اخترشناسان آماتور کسانی هستند که کار را با حداقل امکانات و وسایل شروع می کنند. این افراد برای جبران کمبود وسایل، بیشتر به مطالعه و استفاده از نقشه ها گرایش پیدا می کنند. حتی رصد های دقیقی با با چشم غیرمسلح انجام می دهند. به همین دلیل مهارتهای رصدی آنها افزایش می یابد و بعدها که امکانات مناسبی به دست می آورند، به خوبی از آن استفاده می کنند.
خود من در حال حاضر هنوز تلسکوپ شخصی ندارم.

منجم آماتور چه کارهایی انجام می دهد؟

بعد از اینکه دوربین دوچشمی تهیه کردیم، چه کاری می توانیم بکنیم؟ می توانید ماه، سیارات و نوار کهکشان را مشاهده کنید. اما اینها کارهای کوچکی است. اگر صورت های فلکی را به خوبی بشناسید و بتوانید نقشه ستاره ها را با آسمان تطبیق دهید، وارد جرگه رصد کنندگان آماتور می شوید. در این صورت یک عمر با شگفتی های آسمان شب سرگرم خواهید بود! فراموش نکنید که رصدهای آماتوری به اندازه بررسی سیاهچاله ها، اخترنماها و مسائل اخترفیزیکی پیچیده نیست. اگرچه داشتن اطلاعات اخترفیزیکی و کیهانشناسی تا حدودی برای آماتورها لازم است، ما برنامه کاری ستاره شناسان آماتور درباره این مسائل نیست. این کارها مربوط به اخترشناسان حرفه ای است. آماتورهای می توانند صدها جرم غیرستاره ای مانند: سحابیها، خوشه های ستاره ای، کهکشانها و... را با دوربین دوچشمی مشاهده کنند. بیشتر 110 جرم غیرستاره ای موجود در فهرست مسیه (فهرستی از اجرام غیر ستاره ای که شارل مسیه آن را در اواخر قرن هجدهم جمع آوری کرد.) با دوربین های دوچشمی قابل مشاهده هستند. ماه شناسی رصدی هم از شاخه های مورد توجه آماتورها است. سطح ماه پوشیده است از حفره ها، دشتها و رشته کوه ها است. با استفاده از نقشه ماه و دوربین دوچشمی می توانید دهها حفره، رشته کوه و... را با نام هایشان شناسایی کنید. بسیاری از تک ستاره هایی که در آسمان مشاهده می کنید، دوتایی یا چندتایی هستند. دوربین های دوچشمی بعضی از آنها را تفکیک می کنند. درخشندگی بعضی از ستاره ها تغییر می کند که به آنها ستاره های متغییر می گویند. بررسی تغییرات درخشندگی متغییرها از دیگر فعالیتهایی است که آماتورها انجام می دهند.
بررسی و رصد حرکت سیارک ها و دنباله دارها نیز بسیار جالب توجه است. آیا می دانستید دنباله دارها را اغلب ستاره شناسان آماتور کشف می کنند؟ مثلا" دنباله دار پرفروغ هیل باپ که در بهار 1376 به اوج نورانیتش رسید را دو ستاره شناس آماتور آلن هیل و توماس باپ کشف کردند. انجام این کارها زمانی امکان پذیر است که شما با نقشه های ستاره ای آشنا باشید، به کتاب های مرجع مراجعه کنید و اطلاعاتی در مورد اجرامی که مشاهده می کنید، به دست آورید. توجه داشته باشید که مهارت هایی که در استفاده از نقشه ها و مطالعه کتاب های مرجع کسب می کنید در آینده، هنگام بهره گیری از تلسکوپ هم به درد شما می خورد.

تشکیل گروه های نجوم آماتوری

همانطور که به مطالعات شخصی ادامه می دهید. خوب است تا با دوستان دیگرتان که به ستاره شناسی علاقه دارند، گروهی را تشکیل دهید. ایجاد گروه های آماتوری دوفایده دارد:
1- اینکه امکان تبادل اطلعات و بحث درباره مسائل نجومی قراهیم می شود (در همین بحث ها است که بسیاری از مشکلات علمی آماتورها حل می شود.).
2- اصولا" کار گروهی شوق و انگیزه ایجاد می کند. می توانید با برنامه ریزی مناسب و تقسیم کار بین خودتان سریعتر پیشرفت کنید.
حالا موقع خرید تلسکوپ است
هنگامی که به خوبی با رصدهای آماتوری آشنا شوید و اطلاعات زیادی کسب کنید، زمان استفاده از تلسکوپ فرا می رسد. باید در خرید تلسکوپ دقت کنید. پیشنهاد می کنم تلسکوپ بی دوام را که بیشتر جنبه اسباب بازی دارند نخرید. این روزها در مغازها تلسکوپ های کوچک چینی بسیار به چشم می خورد این تلسکوپ ها ظاهری زیبا دارند اما در رصد کارایی ندارند. اگر می خواهید این نوع تلسکوپ ها را تهیه کنید بهتر است هزینه خود را صرف خرید دوربین دوچشمی کنید.
تلسکوپ های مناسب دو ویژگی دارند:
1-پایدار و محکم هستند و استقرار خوبی دارند
2- کیفیت عدسی ها یا آینه های شان بسیار خوب است.
تلسکوپ ها با اندازه عدسی یا آینه 6 تا 5/12 سانتی متر (5/2 تا 5 اینچ) برای رصد های معمولی مناسب هستند. هرقدر اندازه عدسی یا آینه تلسکوپ بزرگتر باشد، توان جمع آوری نور آن بیشتر است و اجرام را درخشان تر نشان میدهد. در عین حال تلسکوپ نباید آنقدر سنگین باشد که در حمل و نقل آن دچار مشکل شوید چون در بعضی از رصدها لازم است خارج از شهر بروید. به این نکته توجه داشته باشید که: "بهترین تلسکوپ برای شما، تلسکوپی است که از آن بیشترین استفاده را خواهید کرد." اگر درحال حاضر پول کافی برای خرید تلسکوپ ندارید بهترین کار پس انداز است. اگر یک سال دیگر با دروبین دوچشمی کار کنید، بهتر از آن است که با پول کم، تلسکوپی ارزان و نامناسب بخرید. البته اگر گروه آماتوری تشکیل داده این، خوب است همگی در خرید تلسکوپ شریک شوید.
ستاره شناسی به شما درس می دهد
نجوم علمی است که به شما بردباری و فروتنی می آموزد. بهتر است خود را برای آموختن آماده کنید. هنگامی که آسمان ابری است کاری نمی توانید کنید. ممکن است برای پدیده های نجومی مانند خورشید گرفتگی کلی (کسوف) سالها منتظر بمانید. به هر حال آسمان به میل شما عمل نمی کند. شما باید در مواقع مناسب از آن بهره ببرید. اغلب اجرامی که با دوربین دوچشمی با تلسکوپ مشاهده می کنید، اغلب کم نور و کوچک هستند و به زحمت دیده می شوند. تصاویر رنگی سحابی ها و کهکشان هایی که در سایتها، مجلات و پوسترها مشاهده می کنید، با استفاده از تلسکوپ های بزرگ و توسط فیلترهای مخصوص گرفته شده اند. معمولا"در آسمان شب صحنه های رنگی را مشاهده نخواهید کرد.

ستاره شناسی را با آسودگی دنبال کنید
بعضی از افراد درباره تلسکوپ یا دوربینی که می خرند، احساس نگرانی می کنند که مبادا کامل نباشد: "این تلسکوپ نقص دارد. آن وقت من این همه پول دادم!" وقتی آزمایش های گوناگونی را انجام می دهید و بعد تلسکوپ می خرید نگرانی های بعدی بی دلیل است. در مقاله های بعدی شما را با انتخاب مناسب یک تلسکوپ آشنا می کنیم. بعضی از آماتورها احساس می کنند که کار مفیدی انجام نمی دهند. ما تصور درستی از کار مفید نداریم، کار مفید علمی کاری است که دانش بشری را افزایش دهد. ستاره شناسان آماتور با انجام رصدها و ثبت آنها کاری مفید انجام می دهند، زیرا در بسیاری از مواقع همین گزارش های رصدی برای اخترشناسان حرفه ای کمک بزرگی بوده است. البته ممکن است چندین سال طول بکشد تا فردی تازه کار به آماتوری با تجربه ارتقاء یابد؛ پس نگرانی شما بی مورد است و عجله نکنید! به هر حال نجوم آماتوری علاوه بر موارد آموزشی، سرگرمی مناسب و آرامی است. هر وقت احساس کردید از ابری شدن آسمان، ندیدن اجرام کم نور ویا از حرف مردم و ... اوقات تلخ هستید، نفس عمیقی بکشید و به خاطر بیاورید :"من نجوم آماتوری را دنبال می کنم، چون به آن علاقه دارم و از آن لذت می برم!" آسمانی صاف و پر ستاره برای شما آرزومندم. [/COLOR]

[color="#0000ff"]بزرگترین پروژه نجوم جهان در شیلی راه اندازی شد به نقل از خبرگزاری voa

دانشمندان اميدوارند به کمک تلسکوپ راديويی جديدی در شيلی، با مشاهده کهکشان های دوردست، يافته های جديدی از شکل گيری ستارگان را بر دانش بشريت بيافزايند.
راديو تلسکوپ شيلی که در صحرای آتاکاما، خشک ترين صحرای جهان، راه اندازی شده است، مجموعه ای از آنتن هاست که دانشمندان به وسيله آن با مشاهده طول موج های ميليمتری، شکل گيری ستاره ها را مطالعه می کنند.
اين پروژه مشترک بين آمريکا، اروپا و کشورهای آسيای شرقی، آلما، به معنی آرايه ميليمتری آتاکاما نام دارد، که ساخت آن با هزينه بيش از يک ميليارد دلار حدود دو دهه به طول انجاميده است.
تيجيس دو گرائو، مدير اين پروژه، می گويد: ما خيلی هيجان زده ايم. لحظات خوبی برای علم و خصوصا ً برای علم نجوم است.
آنا هيوز، دانشمند ستاره شناسی که مشغول مطالعه ابرهای ملکولی است، می گويد: من به ابرهای ملکولی در کهکشان های نزديک نگاه می کنم. ستاره ها در ابرهای ملکولی به وجود می آيند. اين ابرها از گازهای خيلی سرد تشکيل شده اند و مطالعه شرايط فيزيکی آن ها به فهم ما از روند شکل گيری ستارگان، کمک می کند.
حوزه آلونسو، دانشمند نجوم از پرتغال، به ظرفيت ثبت برخی از طول موج های کهکشانی اشاره می کند که هرگز قابل مشاهده نبوده اند. آقای آلونسو می گويد: ما می دانيم کهکشان های بسياری در دوردست وجود دارند که تنها در طول موج های مشخصی ديده می شوند. ما اکنون قادريم کهکشان هايی را مشاهده می کنيم که در طول موج های ديگر، ديده نمی شدند.
دانشمندان اميدوارند تلسکوپ شيلی کسب آگاهی های جديدی را از شکل گيری ستارگان و سياره های دوردست و انفجار بزرگ، بيگ بنگ، ميسر سازد.
[/color]

سلام به همه دوستان عزیزم.
میخواستم بدونم از دهانه یک تلسکوپ ١٣٠ میلیمتری بازتابی (azgt) چه چیزهایی رو در چه حد میشه دید.
سوال دیگه اینکه فرق آسمان شهر با آسمان بیرون شهر چیه.؟ از نظر کیفیت بهتره یا دیدن تعداد بیشتر ستاره ها و سحابی ها . من تابحال با تلسکوپم بیرون شهر نرفتم.به نظرتون اگه برم چیزهای بهتری رو میتونم ببینم.

سلام دوستان.تلسکوپ من مدل ١٣٠ میلیمتری بازتابی (azgt) است.تا الان اون توقعی که ازش داشتم رو برآورده نکرده.شاید نحوه کار من مشکل داره.میشه بگین برای اینکه تصاویر بهتری رو ببینم باید چه کار کنم.در ضمن بگم که من تا حالا با این تلسکوپ به خارج از شهر نرفتم. لطفا راهنماییم کنید. ممنون.

[COLOR="#0000FF"]پرتاب بزرگترین موشک تاریخ به فضا در سال 2013
این موشک به نام 'فالکون 9-سنگین' نمونه تقویت شده موشکی است که اسپیس اکس به زودی از آن برای پرتاب یک محموله روباتیک به ایستگاه فضایی استفاده خواهد کرد.
موشک جدید باید قادر به قرار دادن باری به وزن بیش از 53 تن در مداری کم ارتفاع دور زمین خواهد بود که دو برابر ظرفیت شاتل های فضایی است.
'ایلان ماسک' مدیر عامل اسپیس اکس گفت: این موشک برای اعزام فضانوردان نیز به اندازه کافی ایمن خواهد بود.
او گفت: این موشک 70 متری انجام ماموریت هایی بزرگتر و بلندپروازانه تر از رفتن به ایستگاه فضایی را نوید می دهد.
به گفته ماسک، این موشک دارای فواید علمی هم خواهد بود. ماموریت های پیچیده مانند تلاش برای بازگرداندن موشک از سطح مریخ به زمین پس از عملیاتی شدن فالکون 9-سنگین واقع گرایانه خواهد بود.
اولین پرواز از پایگاه هوایی وندنبرگ انجام خواهد شد و ماموریت های آتی از کیپ کاناورال در فلوریدا (محل پرتاب شاتل ها) برنامه ریزی شده است.
سال گذشته، اسپیس اکس اولین شرکت خصوصی در تاریخ شد که فضاپیمایی را در مدار قرار داد و به زمین بازگرداند. آن کپسول 'دراگون' نام داشت که با چتر در اقیانوس آرام به آب نشست.
این پرواز بدون سرنشین، بخشی از یک رشته پرتاب های نمایشی اسپیس اکس بود که نشان داد فناوری آن از ایمنی و قابلیت اعتماد برای نزدیک شدن به ایستگاه فضایی برخوردار است.
هرچند اسپیس اکس برای راه اندازی این پروژه ها از ناسا، کمک های اولیه دریافت کرده بود، اما می گوید تاکنون کمتر از یک میلیارد دلار برای برنامه های توسعه اش خرج کرده است که رقمی بسیار پایین در مقایسه با پروژه های مشابه است.
ماسک ادعا کرد که موشک فالکون 9-سنگین، پیشرفتی از لحاظ هزینه خواهد بود.
بهای هر ماموریت 80 تا 125 میلیون دلار رقم زده می شود که به معنای آن است که تحویل هر پوند (تقریبا 450 گرم) بار به فضا حدود هزار دلار هزینه خواهد داشت.
اسپیس اکس بخشی از موج تازه ای از برنامه های بخش خصوصی است که ناسا امیدوار است بتواند هزینه ماموریت های فضایی را کاهش دهد.
[/COLOR]

[color="#0000ff"]




نگاهی به برترین تلسکوپ های جهان

تا آنجا که می دانیم بشر در همه دوران ها، حرکت اجرام آسمانی را پیگیری می کرد اما نگرش ما نسبت به این اجرام آسمانی از ۴۰۰ سال گذشته که گالیله با استفاده از تلسکوپش به بررسی آسمان پرداخت، به طور کامل تغییر کرده است. به مناسبت بزرگداشت چهارصدمین سال ابداع تلسکوپ، به معرفی ۱۰ تلسکوپ برتر تاریخ اخترشناسی که در زمین یا آسمان مستقر است، می پردازیم.


۱- رصدخانه جمینی

دو چشم بهتر از یک چشم است. بین دو تلسکوپ نوری و زیرقرمز رصدخانه جمینی به اندازه یک اقیانوس فاصله است، اما این دو با یکدیگر می توانند به همه پهنه آسمان دست یابند. جمینی جنوبی در ارتفاع ۲۸۰۰ متری در رشته کوه های آند جنوبی و جمینی شمالی در ارتفاعات آتشفشان خاموش مائوناکی قرار دارد. از آنجا که کوه مائوناکی در هاوایی جو بسیار مطلوبی دارد، جایگاه مجموعه یی بین المللی از تلسکوپ ها است که شب هنگام به کارش در آسمان ها می پردازد. رصدخانه جمینی از آن هفت کشور است. دانشمندان این کشورها می کوشند همیشه فناوری های تازه را در این رصدخانه به کار گیرند. این رصدخانه حتی به «اتاقک پاشش» مجهز است که ذرات نقره را به سطح آینه های جمینی پرتاب می کند تا توانایی های این تلسکوپ در ناحیه زیرقرمز افزایش یابد.


۲- رصدخانه جنوبی اروپا

این تلسکوپ که میدان دید ۵/۳ متری دارد و آن را تلسکوپ فناوری جدید نیز می نامند، اولین تلسکوپ جهان بود که آینه اصلی آن با رایانه تنظیم می شد. البته امروزه حتی تلسکوپ های آماتوری نیز به این فناوری مجهز هستند. مجموعه تلسکوپ های رصدخانه جنوبی اروپا در صحرای آتاکامای شیلی مستقر است. از جمله این تلسکوپ ها می توان به آرایه بسیار بزرگ تلسکوپ ها اشاره کرد که مهم ترین تلسکوپ این مجموعه است. علاوه بر این بخش اروپایی، آرایه بسیار بزرگ میلی متری – زیرمیلی متری آتاکاما (با نام اختصاری alma که یک همکاری بین المللی با شرکت امریکای شمالی، شرق آسیا و شیلی است) نیز در رصدخانه جنوبی اروپا مستقر است. آلما مرتفع ترین و پیشرفته ترین رصدخانه تلسکوپ رادیویی جهان است.


۳- رصدخانه ملی اخترشناسی رادیویی

این رصدخانه از چندین بخش تشکیل شده است از جمله تلسکوپ گرین بنک، آرایه بسیار بزرگ آرایه بسیار بزرگ اصلی و بخش امریکایی آلما که در آینده ساخته می شود. دانشمندان هم اکنون از اطلاعات به دست آمده از گرین بنک برای یافتن فرکانس های مولکول های موجود در فضای بین ستاره یی استفاده می کنند. نام آرایه بسیار بزرگ براساس اندازه های حیرت آور آن انتخاب شده است. این رصدخانه دارای ۲۷ آنتن رادیویی است که هر کدام ۲۳۰ تن وزن و ۲۷ متر قطر دارد. اطلاعات این تلسکوپ ها (که در صحرای جنوب سوکو روی نیومکزیکو مستقر است) با یکدیگر تلفیق می شود تا به قدرت تفکیک یک آنتن ۳۵ کیلومتری دست یابد. برخی از مردم این رصدخانه را می شناسند، چرا که نماهایی از این رصدخانه در فیلم تماس نشان داده شده است.


۴- تلسکوپ های فضایی چاندرا و اسپیتزر

یکی دیگر از رصدخانه های بزرگ و مشهور ناسا است که چشم اندازهایی از جهان را به ما عرضه کرده است که بدون آن دستیابی به آن چشم اندازها ممکن نبود (البته به جز تلسکوپ فضایی هابل). مدار گردش رصدخانه پرتو ایکس چاندرا بیضی شکل و بسیار دور از زمین است در نتیجه تصویرهای بسیار بهتری از منطقه های پرانرژی جهان، همانند پیامدهای یک ابرنواختر را در اختیار ما می گذارد. دانشمندان با استفاده از تصویرهایی که چاندرا ارسال کرده است، توانستند پدیده هایی همانند پت اخترها و سحابی ها را بهتر درک کنند.
تلسکوپ فضایی اسپیتزر تلسکوپی است که در محدوده زیرقرمز کار می کند و به افتخار لیمان اسپیتزر (پدر تلسکوپ فضایی) نامیده شده است. این تلسکوپ تصویرهایی را از اجرام سردتر جهان مثل ستاره های کوچک و سیاره های فراخورشیدی در اختیار دانشمندان قرار می دهد. دانشمندان توانستند با استفاده از این تلسکوپ ها به کشف پدیده هایی بپردازند که مشاهده آنها از زمین امکان نداشت.


۵- تلسکوپ های فضایی کورو و کپلر

تلسکوپ های امریکایی کپلر و فرانسوی کورو در جست وجوی سیاره های دیگر در منطقه های مناسب به دور منظومه های خورشیدی دوردست هستند، یعنی در منطقه یی که دمای مناسبی دارد و آب به شکل مایع در آن وجود دارد.
تلسکوپ امریکایی کپلر به تازگی پرتاب شده است و پس از کنار رفتن سپر غبار آن می تواند رصدهایش را آغاز کند. این تصویر آخرین مرحله از بازبینی آینه اصلی لانه زنبوری تلسکوپ کپلر را نشان می دهد.
کورو یا تلسکوپ همرفت، چرخشی و گذر سیاره یی، ساخت فرانسه و سازمان فضایی اروپا است. این تلسکوپ که دسامبر ۲۰۰۶ پرتاب شده است، تاکنون کشف های بسیار مهمی داشته است، از جمله اینکه در فوریه ۲۰۰۹ از کشف یک سیاره کوچک و دوردست خبر داد که از دو برابر زمین هم کوچک تر است و هر ۲۰ ساعت یک بار به دور ستاره یی خورشیدمانند می گردد.


۶- رصدخانه کک

این تلسکوپ های دوگانه ۱۰ متری و ۳۰۰ تنی، هم به خاطر طراحی شان مشهورند و هم به خاطر کشف هایشان. هر کدام از آینه های اصلی این تلسکوپ ها از ۳۶ قطعه شش وجهی تشکیل شده است که در کنار هم مثل یک آینه یکپارچه عمل می کند. این شیوه یک شاهکار انقلابی در مهندسی است که ساخت آینه های بسیار سنگین را امکان پذیر می کند. تلسکوپ های کک که در کوه های مائوناکی نصب شده است، بزرگ ترین تلسکوپ های نوری و زیرقرمز جهان محسوب می شود. دانشمندان توانسته اند با استفاده از این ابزار به کشف های بسیار شگفت آوری دست یابند، از جمله کهکشان های موجود در مرز جهان، بررسی ابرنواخترها برای تعیین سرعت انبساط جهان و ماهیت فوران های پرتو گاما. بررسی سیاره های پیرامون ستارگان دیگر از جمله وظایف تازه این تلسکوپ ها است.


۷- رصدخانه مونت ویلسون

از زمانی که قطار قاطرها آینه ۵/۱ متری را به ارتفاع کوه ها می بردند تا شب هایی که ادوین هابل سرگرم بازنویسی درک ما از کیهان بود، کوه مونت ویلسون نمایانگر تکامل رصدخانه های نوین و همچنین یکی از مهم ترین مکان های علمی تاریخ بود. زمانی از تلسکوپ جرج الری هیل با میدان دید ۵/۱ متری برای بررسی و دسته بندی طیفی ستارگان استفاده می شد که مبانی اخترشناسی نوین را به وجود آورد، البته امروزه دیگر از این تلسکوپ برای پژوهش استفاده نمی شود. صد سال پیش تلسکوپ ۵/۱ متری هیل بزرگ ترین تلسکوپ جهان بود، اما طی ۱۰ سال مقام بزرگ ترین تلسکوپ جهان به تلسکوپی با میدان دید ۵/۲ متر رسید که در همسایگی هیل ساخته شد. ادوین هابل با استفاده از تلسکوپ ۵/۲ متری هیل کشف کرد که لکه های «سحابی ها» در آسمان در حقیقت کهکشان های دوردست است، جهان در حال انبساط است و سرعت این انبساط از پدیده انفجار بزرگ ناشی می شود. کوه مونت ویلسون مهم ترین رصدگاه جهان طی ۴۰ سال بود تا آنکه آلودگی نوری لس آنجلس باعث شد اخترشناسان به جنوب روی بیاورند.


۸- رصدخانه پالومار

تلسکوپ پنج متری هیل به تحول در اخترشناسی نوین بسیار کمک کرد. برای ساخت آینه این تلسکوپ حدود یک میلیون دلار هزینه کردند (آن هم در سال ۱۹۳۴) ولی باز هم نتوانستند آینه کوارتزی به قدر کافی بزرگ بسازند. جرج الری هیل که سازنده رصدخانه پالومار بود (وی رصدخانه مونت ویلسون را هم ساخته بود) به شرکت نیویورکی «کورنینگ گلس ورکز» ساخت آینه یی پنج متری با شیشه یی از جنس یک ماده جدید (آمیزه یی به نام پیرکس) را سفارش داد. شیشه های پیرکس در مقابل تغییرات دما و سرد و گرم شدن نسبت به شیشه های معمولی بسیار کمتر منقبض و منبسط می شوند بنابراین در آینه های پیرکس مشکل اعوجاج نور کمتر پیش می آید. این مشکل در تلسکوپ ۵/۲ متری هیل که در مونت ویلسون نصب شده بود، به شدت از کارایی تلسکوپ کاسته بود. پس از تاخیر که در اثر جنگ جهانی دوم پیش آمد، اولین نورگیری تلسکوپ در ۲۶ ژانویه ۱۹۴۹ صورت گرفت. ادوین هابل اولین کسی بود که از پشت تلسکوپ به آسمان نگاه کرد. یک سال بعد تلسکوپ ۲/۱ متری دیگری کارش را به عنوان یکی از مجموعه تلسکوپ های رصدخانه نقشه بردار آسمان در پالومار شروع کرد. این تلسکوپ از سرتاسر آسمان شمال نقشه برداری کرد. این نقشه راهنما، بعدها به عنوان مبنایی برای نقشه یی شد که تلسکوپ فضایی هابل از آن استفاده کرد.
پالومار هنوز هم پس از سه ربع قرن به کشف های جدیدی دست پیدا می کند. دانشمندان در سال ۲۰۰۱ از ابداع یک سیستم «اپتک تصحیح کننده» خبر دادند که تصویرهای تهیه شده در پالومار را واضح تر و دقیق تر می کند. این سیستم قدرت تفکیک تلسکوپ فضایی هابل را دو برابر کرد.


۹- تلسکوپ گالیله

گالیله تلسکوپ را اختراع نکرد. شاید حتی او اولین کسی نباشد که با تلسکوپ به آسمان نگاه کرد اما طراحی خوب تلسکوپ وی به او این امکان را داد که بهتر از همه پیشینیان خود را به اعماق آسمان بنگرد، یا حداقل بهتر از همه کسانی که یافته های خود را منتشر کردند. یافته های وی مبنای فکری اروپای آن روز را متزلزل کرد و عنوان «پدر علم نوین» را برای وی به ارمغان آورد.
وی در سال ۱۶۰۹ با تلسکوپ به بررسی ماه پرداخت، چهار قمر مشتری را کشف کرد، به مشاهده ابرنواختر پرداخت، تله های خورشید را کشف و اهله زهره را بررسی کرد. البته وی را به دلیل طرفداری از نگرش بدعت آمیز خورشید مرکزی جهان محکوم کردند. یکی از دو تلسکوپ باقیمانده از گالیله به تازگی برای اولین مرتبه در خارج از ایتالیا در موسسه فرانکلین فیلادلفیلا به نمایش عمومی درآمد.


۱۰- تلسکوپ فضایی هابل[/color]

سلام دوستان

من دیشب صورت فلکی جبار رو دیدم اما اونجور نبود که میخواستم! ساعت 1 شب کمی وارونه بود:
یعنی همیشه همین جوری هست؟!
منظومه اینه که اون سه ستاره کمر بندش افقی نمیشه که کل صورت فلکی راست بشه؟!

فرض کنید غول چراغ جادو اومده ولی به جای آرزو میگه یه تلسکوپ انتخاب کن،اون وقت شما چه تلسکوپی رو انتخاب میکردین؟؟؟؟

[COLOR="#0000FF"]با سلام
شاید بد نباشه کمی در مورد تاریخچه علم نجوم مطلب بگذاریم .

علم نجوم چيست ؟

نجوم مطالعه مواد است و مقدمه ايست درباره فرايند بوجود آمدن آنچه در آنسوي جو زمين است كه اين جهان ، آسمان و گوي آسمان را از اتم هاي كوچك تا گيتي وسيع شامل مي شود . منجمان اجرام آسماني مانند سيارات ، ستاره ها ،ستاره هاي دنباله دار ، كهكشانها، سحابيها و مواد بين كهكشانها را مطالعه مي كنند . براي اينكه چگونگي تشكيل شدن ، چگونگي بوجود آمدن و منسب هر كدام را مشخص مي كنند و اينكه چگونه بر يكديگر تاثير مي گذارند و چه اتفاقي ممكن است براي آنها بيفتد .

بخشي از جهان ما ، زمين وانچه در آن اتفاق مي افتد اختر شناسي را شامل مي شود ،در واقع زمين آزمايشگاه ماست و هرچه كه درباره جهان مي دانيم از آنچه از زمين مي توانيم ببينيم و دريابيم ويا تصور كنيم سرچشمه گرفته است.

چگونه علم نجوم بوجود آمد؟

قبل از اختراع تلسكوپ ، در نزديكي قرن هفدهم ،نجوم بر مبناي مشاهده با چشم غير مسلح پايه گذاري شده بود. در ابتدا مردم از محل ستاره ها و سيارات در آسمان نقشه تهيه مي كردند . متمدن ترين ها براي نقشه برداري آسمان نظام داشتند و ما مي دانيم كه امروزه نجوم از نظريات يونانيان باستان سرچشمه مي گيرد .

در سال 150 ميلادي يك منجم و رياضيدان يوناني به نام كلوديوس بطلميوس يك رساله در باره علم نجوم نوشت . او در آن 48 گروه ستارهاي كه صورت فلكي ناميده مي شدند را فهرست كرد ، مانند جبار ، برساووش و....كه بيشتر از اسامي اساطير گرفته شده اند . همانطور كه ما هنگام نگاه كردن به ابرها ، آنها را به اشكالي از اجسام آشنا تصور مي كنيم ،همانگونه بطلميوس در گروهبندي ستارگان اشكال آشنا را مشاهده كرد. همچنين بطلميوس متوجه شد كه به نظر ستارگان در سر تاسر آسمان حركت مي كنند او گفت كه تمام اجرام آسماني به دور زمين كه مركز جهان بي حركت ايستاده حركت مي كنند . اين نظريه علمي براي قرنها پذيرفته شده بود . تئوري بطلميوس راجع به جهان طرح زمين مركز ناميده شد زيرا در آن زمين در مركز عالم قراردارد.

چه موقع كشف شد كه زمين بدور خورشيد مي چرخد ؟

قبول اين واقعيت مدت ها طول كشيد . در سال 1543 ميلادي يك منجم لهستاني به نام نيكلاس كوپرنيك De Revolutionibus را منتشر كرد كه مشخص مي كرد سيارات به دور خورشيد گردش مي كنند اما نظريه او با تعليمات كليساي كاتوليك مغايرت داشت و كليسا قدرتمندترين سازمان اجتماعي و سياسي آن زمان بود . عقيده هايي مانند طرح خورشيدمركزي كه در جهان تفكر بديع بودند سزاوار كيفر مرگ بودند . بنابراين اگرهم تعدادي ديگر ازمنجمان طرح كپرنيك را مي پذيرفتند از تصديق كردن آن هراس داشتند . در سال1632 گاليلئو گاليله ، يكي از برجسته ترين منجمان در طول تاريخ ، سرانجام يك كتاب در حمايت از نظريه كپرنيك منتشر كرد . كليساي كاتوليك روم گاليله را براي محاكمه به خاطر بدعت گذارن احضار كرد و اين منجم براي برگشتن از حرفش يا مرگ حق انتخاب داشت . گاليله دست از عقيده خود كشيد اما كليسا از پذيرفته شدن طرح خورشيد در عرف نمي توانست جلوگيري كند(در سال 1992كليساي كاتوليك روم رسما با گاليله و كپرنيك موافقت كرد.)

چطور منجمان سريعايك ستاره را از ديگران تشخيص مي دهند؟

منجمان علاوه بر نقشه موقعيت ستارگان در آسمان تعین كردند كه كدام ستاره از ديگر ستارگان پرنورتر است . يك منجم يوناني به نام هيپاركوس جد بطلميوس ابتدا ستارگان را بر اساس روشنايي اشان طبقه بندي كرد . او شش طبقه روشنايي را با قدر شان ليست كرد (قدر يعني درخشش يك ستاره كه بر روي زمين نمايان مي شود . قدر يك ستاره تا حد زيادي در تعيين اينكه چقدر از زمين فاصله دارد موثر است ) هيپاركوس 20 ستاره از قدر اول را طبقه بندي كرد و ستارگان ضعيف يعني آنهايي كه با چشم غير مسلح ديده مي شوند را در شش قدر طبقه بندي كرد.
گاليلئو گاليله

گاليله در پيزاي ايتاليا در 1564 در اواسط دوره رنسانس متولد شد . گاليله فقط اولين كسي كه تلسكوپ را روي ستارگان متمركز كرد نبود ، او همچنين ديدگاه متفاوتي نسبت به جهان ايجاد كرد . گاليله استاد نجوم ، رياضي ، فيزيك ، فلسفه و تبليغات بود . تصور او (و احتمالا واقعيت ) از يك نبوغ ذاتي بود : زيرك شوخ و اما زننده بود . مردم مهم انجمن او را جستجو مي كردند - تا وقتي كه كار منفور و خطرناك حمايت از ديدگاه خورشيد مركزي كپرنيك راجع به منظومه شمسي رادر كارهايش انتشار داد:

ما اين حقيقت را پذيرفتيم كه خورشيد در مركز منظومه شمسي است و ما ممكن است گفته باشيم ((هركس ميداند كه خورشيد به دور زمين مي چرخد وفقط تعداد كمي دانشمند ديوانه فكر ميكنند غير از اين است.))

در سال 1543 نيكولاس كوپرنيكوس رساله پيشنهادي اش را كه تمام سيارات به انظام زمين به دور خورشيد مي چرخند منتشر كرد .اين پيشرفت غير منتظره براي عده اي به طور محرمانه خوشايند بود برا قدرتمندترين دولت اروپا در آن زمان -كليساي كاتوليك روم - در وضع موجود مسلما منفعتي وجود داشت . با اين همه عقايد نظام -و توانايي اش - رويه زمين مركزي در جهان باقي ماند.

گاليله به طور آشكارا از ديدگاه جهاني كپرنيك مقابل كليسا حمایت كرد . روش رهبر كليسا با ديگر بدعت گذاران ناديده گرفتن آنها يا آسيب رساندن به آنها با برخي شرايط بود . اماكليسا نمي توانست گاليله را ناديده بگيرد .

در سال 1634 گاليله به دادگاه كليسا آورده شد و ادعا كرد كه دست از عقايد بدعت گذارانه اش درباره منظومه شمسي برداشته است .

روبه رو شدن با شكنجه و مرگ ، گاليه را وادار به تسليم شدن كرد . او هنگاميكه اتاق محاكمه را ترك كرد - زير لب- گفت بي اعتنا به آنچه مجبور به گفتن شده بود ادعا كرد كه زمين هنوز به دور خورشيد مي چرخد.

گاليله بقيه عمر خود را در زير شيرواني خانه اي تا سال 1642 گذراند 355 سال بعد در سال1992 كليسا رسما طرح كپرنيك را در مورد متظومه شمسي پذيرفت. [/COLOR]