09-04-2009, 03:52 PM
گويا بر گرد ارباب حلقه‌ها ديگر حلقه‌اي نمي‌يابيم، بعد از گذر زحل از اعتدال بهاري اكنون ما زحل را عجيب‌تر از قبل در آسمان خواهيم يافت. مانند سيارات ديگر و بي حلقه!
تغيير رنگ حلقه‌هاي زحل در اواخر خرداد ماه
انحراف مداري زحل با دايرة‌البروج 27 درجه است و با توجه به چرخش تقريباً 30 ساله‌ي زحل به گرد خورشيد، انتظار مي‌رود تا حلقه‌هاي زحل به شرايطي برسند كه بر روي يك خط قرار گيرند. اين سنگ‌ها و غبارهاي متعددي كه حلقهي زحل را تشكيل داده‌اند احتمالاً از واپاشي يا برخورد چند قمر بر گرد زحل تشكيل شده‌اند و چندين قمر اين سياره كه در اصطلاح به چوپان موسوم هستند باعث مي‌شوند تا اين حلقه بر گرد سياره باقي بماند.
چرخه‌ي 30 ساله‌ي حلقه‌هاي زحل از 1995 تا 2024
در ساعت 19:37 هنگام غروب جمعه 13 شهريور حلقه‌هاي زحل از ديد ناظرين زمين همخط خواهند شد. در اين شب شايد بتوان با عكاسي حلقهي بسيار باريك و تاريكي را مانند يك خط بر روي زحل يافت. البته رصدگراني كه از مدت‌ها پيش در حال رصد زحل بوده باشند، شاهد بودند كه از ماه تير و مرداد به تدريج به خاطر رسيدن زحل به اعتدال بهاري (20 مرداد) ديگر امكان رصد حلقه‌ها فراهم نبوده است. زيرا در زمان اعتدال بر روي سياره‌ي زحل، حلقه‌هاي رو به خورشيد سايه‌اي جالب را در پشت خويش ايجاد كرده‌اند. و باعث شده‌اند كه حلقه‌هاي دورتر زحل به طور عادي تيره‌تر از قبل به نظر آيد. اكنون اين روند مدتي است ادامه داشته تا از ديد ناظرين زمين نيز اين حلقه‌ها بر روي يك خط قرار بگيرد. لذا انتظار مي‌رود تا مدتي ديگر حلقه‌ها بار ديگر بر روي اين سياره نمايان شوند.
آخرين هم‌خطي حلقه‌هاي زحل در اعتدال پاييزي در سال 1995
ولي طي يكسال گذشته به دليل بروز اين پديده، بهترين فرصت براي رصد و اختفاي قمرهاي زحل فراهم شده است. قمر مشهور و اسرار‌آميز تيتان يكي از آنهاست كه مي‌توانيم اختفا و يا عبور آن از زحل را به نظاره بنشينيم. البته به دليل نزديك‌شدن زحل به مقارنه با زمين، رصد اين سياره اين شب‌ها به سختي در افق غربي امكان‌پذير است، ولي طي 2 ماه آينده اين سياره فاصله‌ي‌مناسبي را در آسمان صبحگاهي از خورشيد خواهد يافت.
گذر سايه قمر تتيس از روي حلقه‌هاي تاريك زحل
آسمان صبحگاهي و رصد سياره‌ي زحل و حلقه‌هاي تازه‌پديدار شده‌ي آن از يك سو و رصد زيبايي‌هاي ديگر اين سياره از جمله افتادن سايه قمرها بر روي حلقه‌ها كه توسط فضاپيماي كاسيني تهيه مي‌شود و همچنين رصد گرفتگي تعداي از قمرهاي معروف از جمله تيتان و عبور سايه‌ي آن از سطح اين سياره يكي از زيباترين و نادرترين وقايع نجومي است كه در زمان هم‌خطي حلقه‌هاي زحل رخ مي‌دهد. اين پديده تا 5 بهمن تكرار مي‌شود و كشور ايران بهترين زمان را براي رصد اين پديده در اختيار خواهد داشت.
گذر سايه تيتان از روي زحل كه فقط در اعتدالين رخ مي‌دهد
البته اختفا و گذر تيتان در يك چرخه‌ي ديگر از فروردين تا تير سال آينده تكرار خواهد شد و سپس تا 15 سال ديگر شاهد بروز اين رويداد‌هاي جالب نخواهيم بود. با اين حال رصد گرفتگي و گذر سايه تيتان به مراتب از اختفا و گذر آن زيباتر است و اميدوارم كه وضعيت مساعد جوي امكان رصد زيباي اين پديده‌ها را فراهم كند. در جدول زير محاسبات مروبط به اين رويداد‌ها محاسبه شده است. توجه داشته باشيد كه هر جه به بهمن‌ماه نزديك مي‌شويم زحل زودتر طلوع خواهد كرد و زمان بيشتري را بري رصد اين پديده‌ها در اختيار خواهيد داشت.
تاريخ
ساعت
توضیح
22 مهر
03:20
آغاز گرفتگي
30 مهر
01:00
آغاز عبور سايه
08 آبان
02:43
آغاز گرفتگي
15 آبان
23:20
آغاز عبور سايه
16 آبان
05:12
پايان عبور سايه
24 آبان
04:08
آغاز گرفتگي
01 آذر
23:40
آغاز عبور سايه
02 آذر
04:09
پايان عبور سايه
10 آذر
01:37
آغاز گرفتگي
10 آذر
05:53
پايان گرفتگي
17 آذر
23:05
آغاز عبور سايه
18 آذر
03:03
پايان عبور سايه
26 آذر
01:11
آغاز گرفتگي
26 آذر
04:42
پايان گرفتگي
03 دي
22:23
آغاز عبور سايه
04 دي
01:51
پايان عبور سايه
12 دي
00:56
آغاز گرفتگي
12 دي
03:21
پايان گرفتگي
19 دي
22:12
آغاز عبور سايه
20 دي
00:30
پايان عبور سايه
28 دي
00:15
آغاز گرفتگي ناقص
28 دي
02:28
پايان گرفتگي
05 بهمن
21:26
آغاز عبور ناقص سايه
05 بهمن
23:44
پايان عبور ناقص سايه
تغيير رنگ حلقه‌هاي زحل در اواخر خرداد ماه
انحراف مداري زحل با دايرة‌البروج 27 درجه است و با توجه به چرخش تقريباً 30 ساله‌ي زحل به گرد خورشيد، انتظار مي‌رود تا حلقه‌هاي زحل به شرايطي برسند كه بر روي يك خط قرار گيرند. اين سنگ‌ها و غبارهاي متعددي كه حلقهي زحل را تشكيل داده‌اند احتمالاً از واپاشي يا برخورد چند قمر بر گرد زحل تشكيل شده‌اند و چندين قمر اين سياره كه در اصطلاح به چوپان موسوم هستند باعث مي‌شوند تا اين حلقه بر گرد سياره باقي بماند.
چرخه‌ي 30 ساله‌ي حلقه‌هاي زحل از 1995 تا 2024
در ساعت 19:37 هنگام غروب جمعه 13 شهريور حلقه‌هاي زحل از ديد ناظرين زمين همخط خواهند شد. در اين شب شايد بتوان با عكاسي حلقهي بسيار باريك و تاريكي را مانند يك خط بر روي زحل يافت. البته رصدگراني كه از مدت‌ها پيش در حال رصد زحل بوده باشند، شاهد بودند كه از ماه تير و مرداد به تدريج به خاطر رسيدن زحل به اعتدال بهاري (20 مرداد) ديگر امكان رصد حلقه‌ها فراهم نبوده است. زيرا در زمان اعتدال بر روي سياره‌ي زحل، حلقه‌هاي رو به خورشيد سايه‌اي جالب را در پشت خويش ايجاد كرده‌اند. و باعث شده‌اند كه حلقه‌هاي دورتر زحل به طور عادي تيره‌تر از قبل به نظر آيد. اكنون اين روند مدتي است ادامه داشته تا از ديد ناظرين زمين نيز اين حلقه‌ها بر روي يك خط قرار بگيرد. لذا انتظار مي‌رود تا مدتي ديگر حلقه‌ها بار ديگر بر روي اين سياره نمايان شوند.
آخرين هم‌خطي حلقه‌هاي زحل در اعتدال پاييزي در سال 1995
ولي طي يكسال گذشته به دليل بروز اين پديده، بهترين فرصت براي رصد و اختفاي قمرهاي زحل فراهم شده است. قمر مشهور و اسرار‌آميز تيتان يكي از آنهاست كه مي‌توانيم اختفا و يا عبور آن از زحل را به نظاره بنشينيم. البته به دليل نزديك‌شدن زحل به مقارنه با زمين، رصد اين سياره اين شب‌ها به سختي در افق غربي امكان‌پذير است، ولي طي 2 ماه آينده اين سياره فاصله‌ي‌مناسبي را در آسمان صبحگاهي از خورشيد خواهد يافت.
گذر سايه قمر تتيس از روي حلقه‌هاي تاريك زحل
آسمان صبحگاهي و رصد سياره‌ي زحل و حلقه‌هاي تازه‌پديدار شده‌ي آن از يك سو و رصد زيبايي‌هاي ديگر اين سياره از جمله افتادن سايه قمرها بر روي حلقه‌ها كه توسط فضاپيماي كاسيني تهيه مي‌شود و همچنين رصد گرفتگي تعداي از قمرهاي معروف از جمله تيتان و عبور سايه‌ي آن از سطح اين سياره يكي از زيباترين و نادرترين وقايع نجومي است كه در زمان هم‌خطي حلقه‌هاي زحل رخ مي‌دهد. اين پديده تا 5 بهمن تكرار مي‌شود و كشور ايران بهترين زمان را براي رصد اين پديده در اختيار خواهد داشت.
گذر سايه تيتان از روي زحل كه فقط در اعتدالين رخ مي‌دهد
البته اختفا و گذر تيتان در يك چرخه‌ي ديگر از فروردين تا تير سال آينده تكرار خواهد شد و سپس تا 15 سال ديگر شاهد بروز اين رويداد‌هاي جالب نخواهيم بود. با اين حال رصد گرفتگي و گذر سايه تيتان به مراتب از اختفا و گذر آن زيباتر است و اميدوارم كه وضعيت مساعد جوي امكان رصد زيباي اين پديده‌ها را فراهم كند. در جدول زير محاسبات مروبط به اين رويداد‌ها محاسبه شده است. توجه داشته باشيد كه هر جه به بهمن‌ماه نزديك مي‌شويم زحل زودتر طلوع خواهد كرد و زمان بيشتري را بري رصد اين پديده‌ها در اختيار خواهيد داشت.
تاريخ
ساعت
توضیح
22 مهر
03:20
آغاز گرفتگي
30 مهر
01:00
آغاز عبور سايه
08 آبان
02:43
آغاز گرفتگي
15 آبان
23:20
آغاز عبور سايه
16 آبان
05:12
پايان عبور سايه
24 آبان
04:08
آغاز گرفتگي
01 آذر
23:40
آغاز عبور سايه
02 آذر
04:09
پايان عبور سايه
10 آذر
01:37
آغاز گرفتگي
10 آذر
05:53
پايان گرفتگي
17 آذر
23:05
آغاز عبور سايه
18 آذر
03:03
پايان عبور سايه
26 آذر
01:11
آغاز گرفتگي
26 آذر
04:42
پايان گرفتگي
03 دي
22:23
آغاز عبور سايه
04 دي
01:51
پايان عبور سايه
12 دي
00:56
آغاز گرفتگي
12 دي
03:21
پايان گرفتگي
19 دي
22:12
آغاز عبور سايه
20 دي
00:30
پايان عبور سايه
28 دي
00:15
آغاز گرفتگي ناقص
28 دي
02:28
پايان گرفتگي
05 بهمن
21:26
آغاز عبور ناقص سايه
05 بهمن
23:44
پايان عبور ناقص سايه
و خداوند آسمان را آفريد
