راديو تلسكوپ ( از تئوري تا عمل )

[melody]

سلام
ابزاري كه براي مشاهده راديويي آسمان مورد استفاده قرار مي‌گيرد را تلسكوپ راديويي مي‌نامند. اين وسيله از نظر ساختار كلي بسيار شبيه يك راديوي معمولي عمل مي‌كند، بدين معني كه همانند راديوهاي معمولي از يك آنتن، يك آمپلي فاير و يك آشكار‌ساز تشكيل شده ا‌ست.

رادیو تلسکوپ برای مطالعه رخدادهای رادیویی از ستاره ها, کهکشان‌ها اخترنما‌ها ,و سایر اشیا فضایی استفاده می‌شود در طول موجی بین ۱۰ متر (۳۰ مگاهرتز) و ۱ میلیمتر (۳۰۰ مگاهرتز) در طول موج‌های بلند تر مانند ۲۰ سانتیمتر(۱٫۵ گیگاهرتز) بی قاعدگی‌ها در طبقه یونسفر زمین باعث خمیدگی امواج ورودی می‌شود, به این پدیده جرقه زدن می‌گویند که قابل قیاس با چشمک زدن ستارگان در طول موج مرئی می‌شود جذب امواج کهکشانی توسط لایه یونسفر با افزایش طول موج افزایش می‌یابد تا جایی که طول موج‌ها ی بالاتر از ۱۰ متر با رادیو تلسکوپ‌های زمینی قابل دریافت نیستند.

[fateme67]

سلام
ابزاري كه براي مشاهده راديويي آسمان مورد استفاده قرار مي‌گيرد را تلسكوپ راديويي مي‌نامند. اين وسيله از نظر ساختار كلي بسيار شبيه يك راديوي معمولي عمل مي‌كند، بدين معني كه همانند راديوهاي معمولي از يك آنتن، يك آمپلي فاير و يك آشكار‌ساز تشكيل شده ا‌ست.

رادیو تلسکوپ برای مطالعه رخدادهای رادیویی از ستاره ها, کهکشان‌ها اخترنما‌ها ,و سایر اشیا فضایی استفاده می‌شود در طول موجی بین ۱۰ متر (۳۰ مگاهرتز) و ۱ میلیمتر (۳۰۰ مگاهرتز) در طول موج‌های بلند تر مانند ۲۰ سانتیمتر(۱٫۵ گیگاهرتز) بی قاعدگی‌ها در طبقه یونسفر زمین باعث خمیدگی امواج ورودی می‌شود, به این پدیده جرقه زدن می‌گویند که قابل قیاس با چشمک زدن ستارگان در طول موج مرئی می‌شود جذب امواج کهکشانی توسط لایه یونسفر با افزایش طول موج افزایش می‌یابد تا جایی که طول موج‌ها ی بالاتر از ۱۰ متر با رادیو تلسکوپ‌های زمینی قابل دریافت نیستند.

ممنون از توضیحاتتون
ببخشید واحد 300مگاهرتز رو اشتباه ننوشتین آخه خیلی کمه!
برای ساخت رادیو تلسکوپ ها فیلتری که قرار میدن تا روی اون قسمت از فرکانس پردازش انجام بشه،توی چه محدوده فرکانسی هست.آخه در کشور ما ايستگاه‌هاي راديويي پخش همگاني FM در محدوده فرکانسي 88 الي 108 مگاهرتز کار مي‌کنه که ممکنه رادیو تلسکوپ ما اشتباهی اونارو دریافت کنه.ممنون میشم راهنمایی کنین.

[mohandes]

سلام
مدتي سرم شلوغ بود و فرصت نكردم كه به فاروم سر بزنم .
از دوستاني كه در اين مدت در تاپيك شركت كردن تشكر مي كنم :
enduro و behzad ashi و Virologist و Parastoo و fateme67 و supr nova و melody

به بعضي از مواردي كه در مطالب دوستان مطرح شده بود اشاره مي كنم :

ببخشید واحد 300مگاهرتز رو اشتباه ننوشتین آخه خیلی کمه!

فركانس ( براي امواج الكترومغناطيس ) برابر است با سرعت نور © تقسيم بر طول موج .
بنابراين همونطور كه شما اشاره كرده ايد ، دوست عزيز melody بايد مي نوشتند : «300 گيگاهرتز» .

ابزاري كه براي مشاهده راديويي آسمان مورد استفاده قرار مي‌گيرد را تلسكوپ راديويي مي‌نامند. اين وسيله از نظر ساختار كلي بسيار شبيه يك راديوي معمولي عمل مي‌كند، بدين معني كه همانند راديوهاي معمولي از يك آنتن، يك آمپلي فاير و يك آشكار‌ساز تشكيل شده ا‌ست.

خب . سه بخش اصلي راديو تلسكوپ در اينجا آورده شده .
آنتن كه ابزار ملموس و متعارفيه . بطور خلاصه وسيله اي براي دريافت امواج الكترومغناطيسي هستش .
آمپلي فاير براي تقويت موجي كه وارد آنتن شده بكار ميره . با توجه به اينكه منشاء امواج كيهاني در فاصله ي بسيار دوري از آنتن قرار داره ، بنابراين حتي اگر گين آنتن خيلي بالا باشه ،‌باز هم نياز به آمپلي فاير براي تقويت موج وجود داره .
آشكار ساز هم بطور كلي وسيله اي براي به تصوير كشيدن يا معني دار كردن موج هاست .

برای ساخت رادیو تلسکوپ ها فیلتری که قرار میدن تا روی اون قسمت از فرکانس پردازش انجام بشه،توی چه محدوده فرکانسی هست.آخه در کشور ما ايستگاه‌هاي راديويي پخش همگاني FM در محدوده فرکانسي 88 الي 108 مگاهرتز کار مي‌کنه که ممکنه رادیو تلسکوپ ما اشتباهی اونارو دریافت کنه.ممنون میشم راهنمایی کنین.

اول اين رو بگم كه فيلتر ايده آل ، هيچ پردازشي روي موج انجام نميده و فقط فركانس هاي خاصي از موج رو عبور ميده و بقيه ش رو حذف مي كنه .
اما در مورد جواب سوالتون :
در واقع اكثر آنتن ها ، رنج وسيعي از امواج رو دريافت مي كنن اما اين مهمه كه شما چه فيلتري رو پشت آنتن قرار ميديد
مثلا آنتن منزل شما حداقل شبكه هاي تلوزيوني رو دريافت مي كنه . اما چرا تداخل ايجاد نميشه ؟ چون هر شبكه ، فيلتر مخصوص به خودش رو داره و وقتي شما شبكه رو عوض مي كنيد در واقع فركانس گذر فيلتر رو تغيير ميديد و فركانس مورد نظرتون رو عبور ميديد تا شبكه ي مورد نظرتون رو تماشا كنيد . بنابراين نگران تداخل نباشيد
از طرف ديگه موج FM با روش مدولاسيون FM مدوله شده و علاوه بر فيلتر بايد آشكار ساز FM (يعني FM demodulator) هم داشته باشيد تا بتونيد اون رو دريافت كنيد و چون شما نداريد ،‌ بنابراين عمرا FM رو بتونيد دريافت كنيد .

[fateme67]

سلام
ممنون از جوابتون
ببخشید ولی فکر کنم اشتباه میکنین،آخه تو مدولاسیون FM موج اصلی رو روی یه موج دیگه با فرکانس خیلی بالا سوار میکنن(یعنی شیفت فرکانسی میدن) و موقع دریافت چون میخان موج اصلی رو از روی اون موج جدید با فرکانس بالا بیرون بیارن،از دمودلاسیون FM استفاده میکنن.فکر کنم هر آنتنی بتونه اونا رو دریافت کنه و اگه در محدوده فرکانسی فیلتر اون باشه در آشکارسازی آشکار میشه.
اگه اشتباه کردم خوشحال میشم راهنمایی کنین.و اگه درسته سوال قبلم هنوز برطرف نشده.

[mohandes]

سلام
ممنون از جوابتون
ببخشید ولی فکر کنم اشتباه میکنین،آخه تو مدولاسیون FM موج اصلی رو روی یه موج دیگه با فرکانس خیلی بالا سوار میکنن(یعنی شیفت فرکانسی میدن) و موقع دریافت چون میخان موج اصلی رو از روی اون موج جدید با فرکانس بالا بیرون بیارن،از دمودلاسیون FM استفاده میکنن.فکر کنم هر آنتنی بتونه اونا رو دریافت کنه و اگه در محدوده فرکانسی فیلتر اون باشه در آشکارسازی آشکار میشه.
اگه اشتباه کردم خوشحال میشم راهنمایی کنین.و اگه درسته سوال قبلم هنوز برطرف نشده.

سلام و تشكر از حضور فعالانه ي شما ؛
همونطور كه اشاره كرديد ، در مدولاسيون FM ، موج پيام رو بر موج حامل ( carrier ) سوار مي كنند و مي فرستند . در واقع موج پيام باعث تغيير فركانس موج حامل ميشه . ( بنابراين بجاي شيفت فركانسي ، بهتره ‌بگيد تغيير فركانس )



اما اشتباهي كه در نوشته تون وجود داره اينه كه شما فكر مي كنيد فيلتر وظيفه ش آشكار سازيه . اما اينطور نيست . فيلتر فقط و فقط اجازه ي عبور يك محدوده ي خاص از فركانس رو از يك درگاه ميده و بقيه ي فركانس ها رو حذف مي كنه . حتي اگر فيلتر شما موج FM رو از خودش عبور بده ، باز هم شما نمي تونيد پيام موج FM رو دريافت كنيد چون آشكار سازش رو نداريد .

بطور خلاصه :
1. آنتن شما انواع و اقسام موج ها رو دريافت مي كنه
2. فيلتري كه پشت آنتن قرار ميديد فقط محدوده ي خاصي از فركانس رو عبور ميده
3. آشكار ساز شما فقط يكي از امواج عبوري از فيلتر رو آشكار مي كنه

مثلا ممكنه موج FM و AM هر دو از فيلترتون عبور كنه اما بسته به اينكه شما چه آشكارسازي داريد ، ميتونيد موج مورد نظرتون رو استخراج و مورد استفاده قرار بديد .

[fateme67]

سلام
ممنون که راهنمایی میکنین.
از اونجایی که فرکانس حامل در مدولاسیون FM خیلی بیشتر از فرکانس موج پیام هست،تغییر فرکانس به چشم نمیاد،و ما تو مخابرات بهش شیفت فرکانسی میگفتیم.
از چیزایی که من در درس مخابرات فهمیدم در گیرنده (مثلا رادیو) فیلتر رو طوری طراحی میکنن که فقط همون موجی که لازمه رد بشه و چون فرکانس مثل ملک خصوصی هست یعنی برای هر کاری فرکانس خاصی هست بعد از فیلتر شدن همون محدوده خاص فرکانسی میمونه و روی اون پردازش میشه(البته در قسمت های بعدی)
"موج FM و AM هر دو از فيلترتون عبور كنه اما بسته به اينكه شما چه آشكارسازي داريد ، ميتونيد موج مورد نظرتون رو استخراج و مورد استفاده قرار بديد ."محدوده فرکانس FM خیلی بیشتر از AM هست و به راحتی بعد از فیلتر کردن از هم جدا میشن.و در قسمت آشکارسازی AM اصلا موج FM وجود نداره.
من هنوز جوابم رو نگرفتم.

[mohandes]

سلام
ممنون که راهنمایی میکنین.
از اونجایی که فرکانس حامل در مدولاسیون FM خیلی بیشتر از فرکانس موج پیام هست،تغییر فرکانس به چشم نمیاد،و ما تو مخابرات بهش شیفت فرکانسی میگفتیم.
از چیزایی که من در درس مخابرات فهمیدم در گیرنده (مثلا رادیو) فیلتر رو طوری طراحی میکنن که فقط همون موجی که لازمه رد بشه و چون فرکانس مثل ملک خصوصی هست یعنی برای هر کاری فرکانس خاصی هست بعد از فیلتر شدن همون محدوده خاص فرکانسی میمونه و روی اون پردازش میشه(البته در قسمت های بعدی)
"موج FM و AM هر دو از فيلترتون عبور كنه اما بسته به اينكه شما چه آشكارسازي داريد ، ميتونيد موج مورد نظرتون رو استخراج و مورد استفاده قرار بديد ."محدوده فرکانس FM خیلی بیشتر از AM هست و به راحتی بعد از فیلتر کردن از هم جدا میشن.و در قسمت آشکارسازی AM اصلا موج FM وجود نداره.
من هنوز جوابم رو نگرفتم.

سلام
اگر مخابرات خونديد ، ميتونم روابط رياضي رو هم وارد بحث كنم تا ابهام بوجود نياد .
اما فكر مي كنم هنوز هم مشكلتون در بحث تداخل امواجه . ببينيد ، من نمي دونم در شبكه هاي راديويي و تلوزيوني چه فركانسي استفاده ميشه ، اما اگر مي دونيد كه فركانس حامل FM خيلي بيشتر از AM هستش ، خب پس مساله ساده تر هم ميشه و اين دو موج به راحتي از هم تفكيك ميشن .
نمي دونم منظورتون جواب چه سواليه ؟ آيا سوالتون اين بود كه «چه تضميني وجود داره كه اگر آنتن رو درست كنيم ، موج FM وارد آنتن نشه و با موج اصلي تداخل نكنه» ؟
لطفا يه مقدار بيشتر توضيح بديد و اگه نكته ي ديگه اي هم هست بفرماييد

[fateme67]

نمیدونم منظورتون چه روابطی هست،آخه روابط زیادن کدومش رو بگم؟
سوال من اینه که از چه فرکانسی به بالا تو محدوده فرکانسی گیرنده هست؟و شاید فرکانس های موثر دیگه ای هم هستن که ما برای وارد نشدن امواج دیگه اونا رو حذف کردیم.
ویا فرکانس های کم اونا اینقدر نیست که مهم باشه(قاعدتا باید فرکانس اونا متغیر باشه و اکثر فرکانس هاشون بیشتر از فرکانس های امواج ماست)و به راحتی بشه حذفشون کرد.
نمیدونم فرکانس تو فیزیک با فرکانس تو مخابرات یکی هست یا نه؟مثلا ما فرکانس یه موج سینوسی خالص با تناوب T بصورتf=1/T تریف میکنیم و تو فیزیک سرعت نور تقسیم بر طول موج رو فرکانس میگن؟من یکم گیج شدم.اگه شما میتونین راهنمایی کنین.

[mohandes]

نمیدونم منظورتون چه روابطی هست،آخه روابط زیادن کدومش رو بگم؟
سوال من اینه که از چه فرکانسی به بالا تو محدوده فرکانسی گیرنده هست؟و شاید فرکانس های موثر دیگه ای هم هستن که ما برای وارد نشدن امواج دیگه اونا رو حذف کردیم.
ویا فرکانس های کم اونا اینقدر نیست که مهم باشه(قاعدتا باید فرکانس اونا متغیر باشه و اکثر فرکانس هاشون بیشتر از فرکانس های امواج ماست)و به راحتی بشه حذفشون کرد.
نمیدونم فرکانس تو فیزیک با فرکانس تو مخابرات یکی هست یا نه؟مثلا ما فرکانس یه موج سینوسی خالص با تناوب T بصورتf=1/T تریف میکنیم و تو فیزیک سرعت نور تقسیم بر طول موج رو فرکانس میگن؟من یکم گیج شدم.اگه شما میتونین راهنمایی کنین.

اين كه از چه فركانسي به بالا تو محدوده ي فركانس گيرنده هست ، بستگي به آنتن داره . اين رو بايد دوستاني كه كار عملي انجام دادن بگن كه پايين ترين فركانسي كه مي تونن با آنتنشون دريافت كنن چقدره .
تعريف فركانس هم به هر دو شكلي كه نوشتين درسته . يكيشون فركانس رو به دوره تناوب موج ( با واحد ثانيه ) ربط ميده و اون يكي هم فركانس رو به طول موج ( با واحد متر ) ربط ميده .
همين كه در بحث علمي شركت مي كنيد جاي تقدير داره . من هم اومدم اينجا تا هم از امثال شما بياموزم و هم آموخته هام رو در اختيار دوستان بذارم .
مدير تالار هم اگر كاري مي كرد كه رشته ي تحصيلي افراد ، زير اسمشون نوشته مي شد خيلي خوب بود !

[Virologist]

از دوستان کسی نمیخواد راهنمای ساختشو با جزئیات کامل قرار بده؟