ساختارفضا

[afshan_fs]

انسان از دیرباز فضا را بسیار محدود می دانست. حتی هیات بطلمیوسی که پیشرفته ترین دستگاه ستاره شناسیی دوران باستان است ستاره ها را به سقف آسمان چسبیده میدانست و بر این باور بود که هفت فلک در اپی سیکل یا دایره در دایره به دور زمین می گردند. چوردانو برو نو شاعر و عارف و ستاره شناس ایتالیایی که به جرم دانایی در رم سوزانده شد فضا را بسیار وسیع و بی کران می دید. کپلرو گالیله و کوپر نیکوس بر وسعت فضا افزودند و دید انسان با تلسکوپ گالیله وسیعتر شد. لازم به یادآوری است که عبد الرحمان صوفی منجم بزرگ ایرانی با چشم غیر مسلح کهکشان آندروما را دید و آن را کشف کرد. در قرن بیستم ستاره شناسی و اختر فیزیک به اوج ترقی رسید و با استفاده از نظریه نسبیت و قانون هابل و وجود دستگاههای عظیم ستاره شناسیی مانند رادیو آستر نومی و تجزیه طیف ستارگان ، مرزهای کیهان به پانزده تا بیست میلیارد سال نوری رسید. یعنی نور آخرین ستاره در کرانه کیهان بعد از پانزده میلیارد سال به ما می رسد. این معادل عمر همه کیهان است. اما این فعلا چیزی است که دانش بشر توانسته بدان پی ببرد. برابر نظریه نسبیت، نور بعد از هشتاد میلیارد سال نوری که در فضا حرکت کند به نقطه اول خود باز می گردد. این بدین مفهوم است که فضا محدودو مسدود است و کیهان ما همانند یک بطری بسته است در حال حاضر جهان چند کیلومتری بطلمیوس تبدیل به کیهان پانزده میلیارد سال نوری شده است. در حالی که به نظر می رسد که اگر کیهان مسدود باشد باید خود کیهان ما یک ذره یا یک اتم ناچیز از یک جهان بسیار عظیمی باشد که مطلقا دانش بشر نیروی نفوذ در آن و یا شناخت آن را ندارد، فقط به طور مکاشفه ای به چنین جهانی می اندیشد. کیهان شناسی علمی امروز فضا را منحنی می داند دلیل آن، نظریه نسبیت است که بر این باور استوار است که توزیع ماده شکل هندسی فضا را تعیین میکند. بدین معنی که حضور اجرام سنگین همانند ستارگان و سیارات ساختمان فضا را خم و منحنی میکند.بنابراین شکل فضا به دلیل وجود اجرام آسمانی در آن منحنی است.بازگشت نور به مکان حرکت اولش نیز این فرضیه را به اثبات می رساند.نظریات متعدد دیگری در کیهان شناسی مطرح شده است که کیهان را به شکل زین اسب میداندو اشکالی نیز به نام بطری کلاین و نوار موبیوس اراپه شده است.در بطری کلاین جهان بسته است و به شکل یک بطری است در نوار موبیوس جهان درون و بیرون ندارد، اگر حرکت در جهان را از جایی شروع کنیم که روی نوار باشد که سرانجام از زیر نوار سر درمی آوریم و یا اگر از زیر آن شروع کنیم به روی آن خواهیم آمد. اساس کیهان شناسی علمی امروز بر مبنای مدلهای متفاوتیست که اراپه میشود.