11-26-2011, 04:35 PM
مقدمه
خورشيد ستاره*اي است از ستارگان رشته اصلي كه 5 ميليارد سال از عمرش مي*گذرد. اين ستاره كروي شكل بوده و عمدتا از گازهاي هيدروژن و هليوم تشكيل شده است. وسعت اين ستاره 1.4 ميليون كيلومتر (870000 مايل) است. جرم اين ستاره 7 برابر جرم يك ستاره معمولي بوده و همچنين 750 برابر جرم تمام سياراتي است كه به دورش مي*چرخند. در هسته خورشيد ، جرم توسط واكنشهاي هسته*اي تبديل به تشعشعات الكترومغناطيسي كه نوعي انرژي هستند، مي*شود. اين انرژي به سمت بيرون تابانده شده و باعث درخشنگي خورشيد مي*گردد. ساير اجسام آسماني موجود در منظومه شمسي كه توسط جاذبه خورشيد در مدارهايشان قرار گرفته*اند نيز گرمايشان را از اين انرژي مي*گيرند.
[ATTACH=CONFIG]1145[/ATTACH]
مواد تشكيل دهنده خورشيد حالت گازي دارند، بنابراين خورشيد محدوده دقيق و معيني نداشته و مواد اطراف آن بتدريج در فضا منتشر مي*شوند. اما چنين به نظر مي*رسد كه خورشيد لبه تيزي داشته باشد، چرا كه بيشتر نوري كه به زمين مي*رسد از يك لايه كه چند صد كيلومتر ضخامت دارد ساطع مي*شود. اين لايه فوتوسفر نام داشته و به عنوان سطح خورشيد شناخته شده است. بالاي سطح خورشيد ، كروموسفر يا رنگين كره و هاله خورشيدي قرار دارند كه با همديگر جو خورشيد را تشكيل مي*دهند.
مركز خورشيد مانند كوره*اي هسته*اي است با دماي 15 ميليون درجه سانتيگراد (27 ميليون درجه فارنهايت) كه چگالي*اش 160 برابر آب مي*باشد. تحت چنين شرايطي هسته*هاي اتم هيدروژن باهم تركيب شده و تبديل به هسته*هاي هليووم مي*شوند. در اين حين، 0.7 درصد جرم تركيب شده ، تبديل به انرژي مي*شود. از 590 ميليون تن هيدروژني كه در هر ثانيه در مركز خورشيد تركيب مي*شوند، 3.9 ميليون تن به انرژي تبديل مي*شود. اين سوخت هيدروژني ، تا 5 ميليارد سال ديگر دوام خواهد داشت. مسير نامنظم 2 ميليون سال طول مي*كشد تا انرژي توليد شده در مركز خورشيد به سطح آن رسيده و بصورت نور و گرما تابش كند، سپس بعد از فقط 8 دقيقه ، اين انرژي به زمين مي*رسد.
هنگامي كه خورشيد منبسط مي شود تا تبديل به يك غول سرخ شود، قطرش حدود 150برابر بزرگتر خواهد شد. گازهاي منبسط شده و داغ، رنگ زرد و حرارت خود را از دست داده و قرمز رنگ و سرد خواهند شد. اما بخاطر بزرگتر شدن سطح خورشيد،درخشندگي آن 1000برابر افزايش يافته و نور بيشتري ساطع خواهد كرد.
[ATTACH=CONFIG]1146[/ATTACH]
زبانه*ها و شعله*هاي خورشيدي
زبانه حلقوي در شكل پايين ، خطوط ميدان مغناطيسي ، دو لكه خورشيدي را به هم متصل كرده است. در سال 1973 ، يك زبانه خورشيدي (سمت چپ تصوير) 000/588 كيلومتر (365.000 مايل) از سطح خورشيد را پوشاند. اغلب فعاليتهاي شديد خورشيد در نزديكي لكه*هاي خورشيدي رخ مي*دهند. شعله*هاي خورشيدي ، جرخه*هايي از انرژي هستند كه عمر چند ساعته دارند، اين شعله*ها هنگامي بوجود مي*آيند كه مقدار زيادي انرژي مغناطيسي بطور ناگهاني آزاد شود. زبانه*هاي خورشيدي ، فوارانهايي از گاز مشتعل هستند كه ممكن است صدها هزار كيلومتر در فضا پيش بروند. ميدان مغناطيسي خورشيد مي*تواند زبانه*هاي حلقوي را هفته*ها در فضا پيش بروند معلق نگاه دارد.
[ATTACH=CONFIG]1147[/ATTACH]
باد خورشيدي
هاله (جو بيروني) خورشيد حاوي ذراتي است كه انرژي كافي براي فرار از جاذبه خورشيد را دارند. اين ذرات بصورت مارپيچي با سرعتي معادل900 كيلومتر (560 مايل) در ثانيه از خورشيد دور شده و باد خورشيدي را بوجود مي*آورند. اين ذرات در همان مسيرهاي ميدان مغناطيسي خورشيد حركت مي*كنند و از آنجا كه داراي بار الكتريكي هستند، منظومه شمسي را پر از جريانات الكتريكي مي*كنند. ناحيه فعاليتهاي خورشيدي ، هليوسفر (كره خورشيدي) ناميده مي*شود. باد خورشيدي در هر ثانيه حدود يك ميليون تن هيدروژن حورشيد را از بين مي*برد. 100000 ميليارد سال طول خواهد كشيد تا باد خورشيدي تمام جرم خورشيد را در فضاي بين سياره*اي پخش كند، اما طول عمر طبيعي خورشيد فقط 10 ميليارد سال است.
[ATTACH=CONFIG]1148[/ATTACH]
مسير نامنظم
دو ميليون سال طول مي كشد تا انرژي توليد شده
در مركز خورشيد به سطح آن رسيده و بصورت
نورو گرما تابش كند، سپس بعد از فقط 8 دقيقه
اين انرژي به زمين مي رسد.
چرخه*ها و لكه*هاي خورشيدي
حركت وضعي خورشيد باعث ايجاد ميدان مغناطيسي مي*شود، مناطق استوايي خورشيد سريعتر از مناطق قطبي آن چرخيده و اين امر باعث مي*شود كه خطوط ميدان مغناطيسي درون خورشيد حلقه بزنند. اين خطوط در صورت خروج از سطح خورشيد ، باعث فعاليتهاي خورشيدي نظير لكه*هاي خورشيدي ، شعله*ها و زبانه*هاي خورشيدي مي*شوند. اين فعاليتها ، بخصوص لكه*هاي خورشيدي ، چرخه*اي 11 ساله دارند.
مرگ خورشيد
5 ميليارد سال بعد ، بيشتر هيدروژن موجود در هسته خورشيد گداخته شده و صرف تهيه هليوم خواهد شد. در آن زمان ، جاذبه باعث انقباض هسته شده و فشار ، دماي آنرا افزايش خواهد داد. هيدروژن شروع به سوختن در پوسته اطراف هسته خواهد كرد. انرژي حاصل از اين گداخت هسته*اي در پوسته ، باعث انبساط لايه*هاي خارجي خواهد شد و سيارات عطارد و زهره را ذوب مي*كند و آنها را در بر مي*گيرد. انبساط خورشيد تا مدار زمين متوقف شده و حرارتش تمام موجودات زنده را از بين مي*برد. بعد از آن خورشيد تبديل به يك غول سرخ مي*شود. سپس ، لايه*هاي خارجي در فضا پخش شده و يك سحابي سياره*اي تشكيل خواهند داد. هسته نيز بصورت يك ستاره كوتوله سفيد باقي مانده و بتدريج از بين خواهد رفت. پس مي*توان گفت كه با فرا رسيدن مرگ خورشيد ، مرگ زمين و تمام موجودات اين سياره فرا مي*رسد.
منبع: رشد