| صورت های فلکی آسمان |

[S I L V E R]

جبار/شکارچی/بزرگ منش/orion
یکی از زیبا ترین و مشخص ترین صور فلکی که در این شب ها قادر به دیدن آن هستیم صورت فلکی جبار (بزرگ منش,شکارچی) هست.



این صورت فلکی دارای چندین ستاره است اما هشت ستاره ی آن پرنورتر و مشخص تر از بقیه هستند.
بهترین راه تشخیص آن از بقیه ی صورت های فلکی پیدا کردن سه ستاره ی کنار هم آن است که کمربند شکارچی را تشکیل می دهند .
رجل الجبار(ستاره ی پایین سمت راست)و ابط الجوزا (ستاره ی بالایی سمت چپ) دو ستاره ی پر فروغ این صورت اند .رجل الجبار هفتمین ستاره ی پر نور آسمان به لحاظ روشنی ظاهری است .در واقع این ستاره درخشنده ترین ستاره ی کهکشان ما است.هر گاه رجل الجبار به فاصله ی خورشید از زمین بود و نه پانصد سال نوری 21000 مرتبه از خورشید پر نور تر به نظر می آمد.رجل واژه ای عربی به معنای پا و پای شکارچی را مشخص می کند.ابط الجوزا به رنگ نارنجی روشن زیر بغل شکارچی را نشان می دهد و به چند دلیل متمایز است.این ستاره نخستین ستاره ای بود که قطر آن از طریق اندازه گیری مستقیم با استفاده از وسیله ی نبوغ آمیزی به نام تداخل سنج تابه ای به دست آمد. این ستاره یکی از بزرگترین ستاره های شناخته شده است و قطر آن تقریبا 800 برابر قطر خورشید است .مدار زمین کاملا در دل ستاره جای می گیرد این ستاره به دلیل تغییرات پیوسته ای که درونس روی می دهد شایان توجه است قطر آن مثل بادکنکی که باد و خالی شود متناوبا افزایش و کاهش می یابد.
بین ابطل الجوزا و رجل الجبار سه ستاره است از قدر دوم به فاصله ی مساوی از هم که کمربند جبار را مشخص می کند.
شیئ بسیار جالب توجهی در شمشیر جبار(چند ستاره ی نسبتا پرنور واقع شده در فاصله ی میان کمربند جبار و دو ستاره ی تشکیل دهنده ی پای آن) قرار دارد .در آنجا چشم برهنه ستاره ی محو ابر مانندی را مشاهده می کند ; مطالعه ی دقیق تر نشان می دهد که این جسم سحابی بزرگ جبار است ; توده ی عظیمی از گاز و غبار که درحالت انگیزش دائمی است و جرم آن به 10000 برابر جرم خورشید براورد می شود این سحابی بر اثر نور ستاره ی تتای جبار که در نزدیکی مرکز این ابر وسیع قرار دارد , دیده می شود .تتای جبار دز واقع از چهار ستاره تشکیل شده است که ذوزنقه ای را می سازند.

تصویر سحابی جبار

جبار در افسانه ها
در باره ی جبار که نام لاتین آن اریون است افسانه های زیادی وجود دارد بنابر یکی از افسانه ها اریون لاف آن زد که هیچ جانوری نمی تواند بر وی چیره شود . او جان خود را بر سر این لاف گذاشت.عقربی که ژوپیتر آن را فرستاده بود او را کشت .الهه دیانا دل بر اریون بسوخت و او را به آسمان برد و در مکانبی دور از عقرب به دوری نیمی از آسمان جای داد.
جبار را اغلب به صورت مردی که گردی در یک دست و پوست شیری یا سپری در دست دیگر دارد تصویر می کنند.


----------------
معرفی جبار : (سایت هفت آسمان)

بدرستی که زیباترین وچشمگیرترین صورت فلکی زمستانی صورت فلکی جبار یا شکارچی با ستاره های برجسته کمر٬پاوشانه هایش می باشد.افسانه هایی که درباه این صورت فلکی بزرگ آسمان بر سر زبانهاست ، آنقدر زیادند که خود به تنهایی می توانند کتابی را به وجود آورند .
نام این صورت فلکی به ترکیب ستاره هایش بسیار نزدیک است واز هزاران سال پیش شناخته شده بوده است.یک شکارچی که وسیله شکار در دست دارد ویک شمشیر در کمر ..ستاره آلفای آن یعنی ستاره ابط الجوزا ابرغولی است که قطرش از مدار چرخش سیاره مریخ بدور خورشید بزرگتر است.ستاره بتای آن هم ابرغولی است که رجل یا رجل الجوزا( رجل به معنای پا در زبان عربی)نام دارد. سحابی تاریک معروف کله اسبی هم در محدوده آن قراردارد.
چنین به نظر می رسد که هر گاه عقرب طلوع می کند ، این صورت فلکی در حال فرار است . برابر افسانه ای دیگر ، جبار ( شکارچی ) سرنوشتی به مراتب بدتر داشته است . می گویند روزی او " آرتمیس " الهه شکار را هنگام شنا در آب غافلگیر کرد ، آرتمیس از این واقعه عصبانی شد و شکارچی را به صورت گوزن در آورد . آنگاه سگهای شکاری او نتوانستند شکارچی را باز شناسند و وی را تکه تکه کردند و از هم دریدند . پس از آن جبار به همراه سگها به شکل صورت فلکی به آسمان صعود کرد و به واقع در آسمان می توانید کلب اکبر و کلب اصغر را با ستارگان اصلی باشکوهشان شعرای یمانی و شعرای شامی مشاهده کنید و به تحسین زیبایی و شکوه آنها بپردازید .
در داستان دیگر جبار ، معشوق آرتمیس یا " آروارا " ( aurora ) ، الهه سرخ فام بامداد ، انگاشته می شود . می گویند الهه شکار آرتیمیس ، که وظیفه نور افشانی ماه را نیز بر عهده داشت ، به خاطر جبار فراموش کرد ، نور ماه را بتاباند . خدای خورشید از این موضوع چنان عصبانی شد ، که شکارچی را با تابش اشعه های نورانی خود نابینا کرد . بر اساس این افسانه آرتمیس خود از روی اشتباه جبار درمانده را مورد اصابت تیر قرار داد . او برای آن لااقل بخشی از این بی عدالتی را جبران کند ، از پدرش ، زئوس خواست که شکارچی یا جبار را با سگهایش و شکاری که کرده بود ، یعنی خرگوش ( صورت فلکی ارنب ) ، به آسمان منتقل کند .
در بابل باستان مردم در صورت فلکی جبار نقش خدایی را می دیدند ، که سنگهای قیمتی و جواهرات را خلق می کرد . در واقع هم ستاره نورانی قرمز رنگ " یدالجوزا " و ستاره نورانی سفید متمایل به آبی " رجل الجوزا " یاقوت و الماس را به خاطر انسان می آورند .
انسان می تواند در صورت فلکی جبار حتی با چشم معمولی و غیر مسلح هم پدیده های پیدایش و فنا را در کیهان مشاهده کند . زیر ستارگان مشخص کمربند صورت فلکی جبار تحت شرایط دید خوب می توان سحابی کوچک (M42)را که سحابی جبار نام دارد و یک سحابی نشری است تشخیص داد . در این مکان امروزه هنوز هم خورشیدهای جدیدی به وجود می آیند . " یدالجوزا " ، ستاره شانه چپ جبار ، برعکس ، خورشیدی در حال مرگ است ، که در مبارزه با مرگ ، کاملا" بادکرده و متورم شده است . شاید این ستاره ، بزودی با انفجاری بزرگ ، یعنی با یک انفجار ابرنواختر ، نابود شود .