قانون بُد

[M_Saturn]

قانون بـُـد در واقع قانون نیست بلکه نشان دهنده رابطه جدی بین فاصله سیارات است. در سال 1772 م.(1150 ش.) اختر شناس جوان آلمانی به نام یوهان بد توجه خود را به رابطه بین این فواصل که در اصل بوسیله یوهان تیتوس پیشنهاد شده بود معطوف داشت و نتیجه آن چنین بود . این سری از اعداد را انتخاب کنید. 384- 192- 96- 48- 24- 12- 6- 3- 0 سپس به هر یک از این اعداد 4 اضافه کنید، خواهیم داشت : 388- 196- 100- 52- 28- 16- 10- 7- 4 حال هر یک از این اعداد را به 10 تقسیم کنید ، داریم : 8/38- 6/19- 10- 2/5- 8/2- 6/1- 1- 7/0- 4/0 اکنون فاصله خورشید تا زمین را به عنوان یک واحد نجومی در نظر می گیریم. حال می توانیم فاصله حقیقی سیارات از خورشید را بنویسیم :عطارد 4/0 ، زهره7/0، زمین1، مریخ5/ 1، ؟، مشتری2/5، زحل5/9، اورانوس2/19، نپتون1/30، پلوتو4/30 همان گونه که ملاحظه می کنید فاصله واقعی سیارات تا اورانوس با اعداد فواصل از قانون بـُـد مطابقت بسیار صحیحی دارد. جز برای یک جای خاص در فاصله 8/2 که در این جا به نظر نمی رسد که سیاره ای وجود داشته باشد. هنگامی که بـُـد این قانون را توضیح داد هنوز اورانوس کشف نشده بود. اما چند سال بعد سیاره مزبور بوسیله ویلیام هرشل کشف گردید. فاصله اورانوس از خورشید 2/19 واحد نجومی بود ، خیلی نزدیک به 6/19 قانون بـُـد و این امر عقیده به قانون بـُـد را تحکیم می بخشد. شکاف در منظومه خورشیدی اخترشناسان آن زمان را گیج کرده بود. اختر شناس لهستانی به نام وان زاک درصدد جستجوی سیاره گمشده برآمد. در همین وقت اخترشناس استالیایی به نام پیازی سیاره کوچکی را تقریباً درست در همان فاصله کشف نمود و آن نخستین سیارک یا خرده سیاره کشف شده بود و هزاران عدد از آنان تاکنون مورد شناسایی قرار گرفته است.به هر حال قانون مزبور به نظر نمی رسد که درباره نپتون و پلوتو صدق بکند و تاکنون کسی قادر نبوده است که یک توضیح علمی مناسبی ارائه دهد که چرا فواصل سیارات با این اعداد ساده همخوانی داشته است. ممکن است که قانون بـُـد تنها یک اتفاق سماوی باشد. اگر چنین است بسیار خارق العاده خواهد بود.p.s : این مقاله زمانی نوشته شده که هنوز پلوتو جزو سیارات منظومه شمسی محسوب می شده است . منبع : کتاب 186 پرسش و پاسخ نجومی