10-14-2014, 12:03 PM
در بسیاری از فرهنگ*های قدیمی و باستانی، ماه گرفتگی و هنگامی که ماه ناپدید می شد، نشانه*ای از خطر و زمان مصیبت بود و مردم روزگاران کهن برای دفع این مصیبت، دست به اقدامات عجیبی میزدند.
[ATTACH=CONFIG]2121[/ATTACH]
دیوهای غارتگر، حیوانات قاتل و جگوارهای گرسنه، تنها چند مورد از عواملی هستند که فرهنگ*های باستانی سراسر زمین، انها را مقصر ناپدید شدن ماه در طی دوره ماه گرفتگی می*دانستند. به رغم این که امروزه چنین رخدادهای نجومی با رصدهای گروهی، سفرهای جاده*ای و سخنرانی*های نجومی جشن گرفته می*شوند؛ از ماه گرفتگی*های عصر قدیم به این خوبی استقبال نمی شد. به گفته اریک کروپ، مدیر رصدخانه گریفین در لس آنجلس، از دید خیلی از فرهنگ*های باستانی، ماه گرفتگی و خورشیدگرفتگی، چالشی برای نظم عادی امور بودند. وی می*گوید: «این یعنی رخ دادن چیزهایی که نباید رخ دهند».
زوزه کشیدن بر سر ماه
دیوید دیربورن، پژوهشگری از آزمایشگاه ملی لاورنس لیورمور کالیفرنیا که نوشتار جامعی در مورد نجوم از دید اینکاها دارد، می*گوید: «از دید اینکاها، ماه گرفتگی اصلا چیز خوبی نبود». به گفته او گزارش*های نوشته شده توسط مهاجران اسپانیایی دنیای جدید، رفتار اینکاها در مواجهه با ماه گرفتگی*های آن زمان را ثبت کرده بودند. یکی از افسانه*های آنها در مورد جگواری است که به ماه حمل کرد و ٱن را خورد. علت رنگ قرمز ماه در هنگام ماه گرفتگی کامل هم، حمله همین گربه سان است. به گفته دیربورن، اینکاها از این می*ترسیدند که جگوار پس از حمله به ماه، به زمین هم حمله کند و انسان*ها را بخورد. آنها برای پیشگیری، نیزه*های خود را رو به ماه می*گرفتند و کلی سروصدا می*کردند. حتی سگهایشان را ضرب و شتم می*کردند تا از درد زوزه بکشند و عوعو کنند.
پادشاه بدلی
اهالی بین النهرین هم ماه گرفتگی را ناشی از حمله*ای به ماه می*دیدند. ولی در داستان*های آنها، متهم هفت دیو بودند. فرهنگ*های سنتی چیزی را که در آسمان رخ داده به شرایط روی زمین، نسبت می*دادند. و از آنجا که پادشاه نماینده زمین در بین النهرین بود، مردم ماه گرفتگی را حمله*ای به شخص شاه تلقی می*کردند. کروپ می*گوید: «ما از اسناد مکتوب آن دوران می*دانیم که (مردم بین النهرین) توانایی قبل توجهی در پیش*بینی ماه گرفتگی*ها داشتند». در نتیجه پیش از ماه گرفتگی، یک پادشاه بدلی را بر تخت می*نشاندند تا در طول ماه گرفتگی، شخص شاه از آسیب در امان بماند.
کروپ می*گوید: «معمولا، کسی که در چنین شرایطی پادشاه خوانده می*شد، کسی بود که بتوان از جانش گذشت». به رغم این که پادشاه بدلی، واقعا مسئولیتی نداشت، در طی ماه گرفتگی با او به خوبی رفتار می شد. اما وقتی ماه گرفتگی تمام می*شد، «همان گونه که می*شود انتظار داشت، پادشاه بدلی عموما ناپدید می*شد»، و احتمالا با مسموم کردنش از شر او راحت می*شدند.
درمان ماه
اما افسانه ماه، وقتی از زبان یک قبیله بومی شمال کالیفرنیا به نام هوپا گفته شود، پایان شادتری دارد. به گفته کروپ، هوپاها تصور می*کردند که ماه ۲۰ همسر و تعداد زیادی حیوان خانگی دارد.اکثر این حیوانات خانگی (!) شیرهای کوهی و مارها بودند، و وقتی ماه غذای کافی برای خوردن به آنها نمی*داد، به وی حمله کرده و زخمی و خون آلودش می*کردند. ماه گرفتگی وقتی تمام می*شد که زنان ماه برای حفاظت از او وارد عمل می*شدند، خونش را پاک کرده و از او پرستاری می*کردند تا خوب شود. اما به گفته کروپ، برای قبیله لویزنو در جنوب کالیفرنیا، ماه گرفتگی نشان این بود که ماه مریض شده است. وظیفه اعضای قبیله خواندن مناجات یا دعا برای بازگرداندن سلامتی او بود.
افسانه*های مدرن
یاریتا هولبروک، که اخترشناس فرهنگی در دانشگاه وسترن کیپ در بلویل آفریقای جنوبی است، سال گذشته در مصاحبه*ای گفته بود که همه فرهنگ*ها ماه گرفتگی را پدیده بدی نمی*دانستند. وی می*گوید: «افسانه محبوب من مربوط به مردم باتامالیبا در کشورهای توگو و بنین (در افریقا) است». در این افسانه، خورشید و ماه در طی ماه گرفتگی در حال جنگ با هم هستند، و مردم از آنها می*خواهند که جنگ را تمام کنند. هولبروک می*گوید: «برای این مردم، ماهگرفتگی زمانی برای گرد هم آمدن و رفع کدورت*ها و خشم*های قدیمی است. این داستانی است که تا همین امروز هم دوام اورده است».
[ATTACH=CONFIG]2121[/ATTACH]
دیوهای غارتگر، حیوانات قاتل و جگوارهای گرسنه، تنها چند مورد از عواملی هستند که فرهنگ*های باستانی سراسر زمین، انها را مقصر ناپدید شدن ماه در طی دوره ماه گرفتگی می*دانستند. به رغم این که امروزه چنین رخدادهای نجومی با رصدهای گروهی، سفرهای جاده*ای و سخنرانی*های نجومی جشن گرفته می*شوند؛ از ماه گرفتگی*های عصر قدیم به این خوبی استقبال نمی شد. به گفته اریک کروپ، مدیر رصدخانه گریفین در لس آنجلس، از دید خیلی از فرهنگ*های باستانی، ماه گرفتگی و خورشیدگرفتگی، چالشی برای نظم عادی امور بودند. وی می*گوید: «این یعنی رخ دادن چیزهایی که نباید رخ دهند».
زوزه کشیدن بر سر ماه
دیوید دیربورن، پژوهشگری از آزمایشگاه ملی لاورنس لیورمور کالیفرنیا که نوشتار جامعی در مورد نجوم از دید اینکاها دارد، می*گوید: «از دید اینکاها، ماه گرفتگی اصلا چیز خوبی نبود». به گفته او گزارش*های نوشته شده توسط مهاجران اسپانیایی دنیای جدید، رفتار اینکاها در مواجهه با ماه گرفتگی*های آن زمان را ثبت کرده بودند. یکی از افسانه*های آنها در مورد جگواری است که به ماه حمل کرد و ٱن را خورد. علت رنگ قرمز ماه در هنگام ماه گرفتگی کامل هم، حمله همین گربه سان است. به گفته دیربورن، اینکاها از این می*ترسیدند که جگوار پس از حمله به ماه، به زمین هم حمله کند و انسان*ها را بخورد. آنها برای پیشگیری، نیزه*های خود را رو به ماه می*گرفتند و کلی سروصدا می*کردند. حتی سگهایشان را ضرب و شتم می*کردند تا از درد زوزه بکشند و عوعو کنند.
پادشاه بدلی
اهالی بین النهرین هم ماه گرفتگی را ناشی از حمله*ای به ماه می*دیدند. ولی در داستان*های آنها، متهم هفت دیو بودند. فرهنگ*های سنتی چیزی را که در آسمان رخ داده به شرایط روی زمین، نسبت می*دادند. و از آنجا که پادشاه نماینده زمین در بین النهرین بود، مردم ماه گرفتگی را حمله*ای به شخص شاه تلقی می*کردند. کروپ می*گوید: «ما از اسناد مکتوب آن دوران می*دانیم که (مردم بین النهرین) توانایی قبل توجهی در پیش*بینی ماه گرفتگی*ها داشتند». در نتیجه پیش از ماه گرفتگی، یک پادشاه بدلی را بر تخت می*نشاندند تا در طول ماه گرفتگی، شخص شاه از آسیب در امان بماند.
کروپ می*گوید: «معمولا، کسی که در چنین شرایطی پادشاه خوانده می*شد، کسی بود که بتوان از جانش گذشت». به رغم این که پادشاه بدلی، واقعا مسئولیتی نداشت، در طی ماه گرفتگی با او به خوبی رفتار می شد. اما وقتی ماه گرفتگی تمام می*شد، «همان گونه که می*شود انتظار داشت، پادشاه بدلی عموما ناپدید می*شد»، و احتمالا با مسموم کردنش از شر او راحت می*شدند.
درمان ماه
اما افسانه ماه، وقتی از زبان یک قبیله بومی شمال کالیفرنیا به نام هوپا گفته شود، پایان شادتری دارد. به گفته کروپ، هوپاها تصور می*کردند که ماه ۲۰ همسر و تعداد زیادی حیوان خانگی دارد.اکثر این حیوانات خانگی (!) شیرهای کوهی و مارها بودند، و وقتی ماه غذای کافی برای خوردن به آنها نمی*داد، به وی حمله کرده و زخمی و خون آلودش می*کردند. ماه گرفتگی وقتی تمام می*شد که زنان ماه برای حفاظت از او وارد عمل می*شدند، خونش را پاک کرده و از او پرستاری می*کردند تا خوب شود. اما به گفته کروپ، برای قبیله لویزنو در جنوب کالیفرنیا، ماه گرفتگی نشان این بود که ماه مریض شده است. وظیفه اعضای قبیله خواندن مناجات یا دعا برای بازگرداندن سلامتی او بود.
افسانه*های مدرن
یاریتا هولبروک، که اخترشناس فرهنگی در دانشگاه وسترن کیپ در بلویل آفریقای جنوبی است، سال گذشته در مصاحبه*ای گفته بود که همه فرهنگ*ها ماه گرفتگی را پدیده بدی نمی*دانستند. وی می*گوید: «افسانه محبوب من مربوط به مردم باتامالیبا در کشورهای توگو و بنین (در افریقا) است». در این افسانه، خورشید و ماه در طی ماه گرفتگی در حال جنگ با هم هستند، و مردم از آنها می*خواهند که جنگ را تمام کنند. هولبروک می*گوید: «برای این مردم، ماهگرفتگی زمانی برای گرد هم آمدن و رفع کدورت*ها و خشم*های قدیمی است. این داستانی است که تا همین امروز هم دوام اورده است».
