سلام
خوشه پروین یکی از خوشه های بسیار زیبا ست که اصولا اولین خوشه ایی که ستاره شناسان میشناستد این خوشه لست . و عموم مردم هم کمابیش با این خوشه زیبا اشنا هستن.و البته سرچی که توی انجمن داشتم تاپیکی به صورت کامل مطالب رو به اون اختصاص داده باشه نیافتم.
لطفا هر چی در مورد این خوشه میدانید به اشتراک بذارید.
پروین ، خوشه (یا ثریا)، یکی از زیباترین و پرنورترین خوشه های ستاره ایِ آسمان ، واقع در صورت فلکی ثور * . پروین ، در تعابیر شاعرانة فارسی و عربی نیز به کار رفته است .
در نجوم . این خوشه ، که با چشم غیرمسلح ، شش یا هفت ستاره در آن دیده می شود، به گفتة عبدالرحمان صوفی (ص 145) در کوهان ثور قرار گرفته است . پروین را در زبان فارسی به نامهای دیگری ، از جمله پَرَن ، پَرَند، پَرْو، پَروَه ، رفَه ، رَمَه و نرگسه نیز می شناسند (برهان ، ذیل واژه های مذکور). همچنین در زبان سغدی آن را پروی می نامیده اند (ابوریحان بیرونی ، 1363ش ، ص 371) که به واژة فارسی آن بسیار نزدیک است . در زبان پشتو نیز آن را پِروُنی و در بلوچی پَنْوَر می نامند (هرن و هوبشمان ، ج 1، ص 372). به عقیدة برخی پژوهشگران ، واژة پروین از ریشة اوستایی ini ¦ paoiryae آمده است (بارتولومه ، ص 875) که به معنای «در ردة نخست ، پیشترین » است (بهرامی ، دفتر دوم ، ص 869). هوبشمان ، به نقل از دارمستتر، ریشة اوستایی پروین را nyas ¦ paoirye می داند که از واژة ni ¦ paoirye مشتق شده است (هرن و هوبشمان ، همانجا). این واژه در
زبان پهلوی به پرویز تغییر شکل یافته است (بهار، ص 58).
در یشتها (اوستا، ج 1، ص 345) پروین به همراه چند ستاره و صورت فلکی دیگر ستوده شده است . پروین در عربی ثریا (از ریشة سریانی تُرَیا ) نامیده می شود (مشکور، ج 1، ص 115). ثریا مصغر ثَروی " به معنای دارایی پرشمار است (ثقفی ، ص 83). ملامظفر گنابادی در شرح بیست باب (باب دوازدهم )
نوشته است که تصغیر در ثریا به سبب خردی کواکب آن است . همچنین ، در نجوم دورة اسلامی ، برخی از منجمان ، مانند ابن ابی الرّجال ، پروین را «دجاجة السماء مع بناتها» (مرغ آسمان همراه با دخترانش ) نامیده اند ( د.اسلام ، چاپ اول ، ذیل «ثریا»).
پروین در زبان یونانی پلیادها ، به معنای کسانی که با کشتی مسافرت می کنند نامیده شده است . در حدود هزار سال پیش از میلاد، در یونان باستان ، فصل کشتیرانی از نیمة بهار تا نیمة پاییز که خوشة پروین در آسمان صبحگاهی طلوع می کرد بوده است ( > دایرة المعارف دین < ، ذیل "Stars" ؛ کاکس و مانکهاوس ، ص 32). شاید یکی از قدیمترین اشاره های مکتوب به پروین یا ثریا در کتاب مقدس ، عهد عتیق ، باشد که چند جا از آفریده شدن آن سخن به میان آمده است (از جمله کتاب ایوب ، باب 9:9، باب 38:31؛ کتاب عاموس نبی ، باب 5:8).
من یه مطلب بگم اونم اینه که اون سحابی آبی کم نوری که تو عکسهای خوشه پروین دیده میشه سحابی به وجود آورنده خوشه نیست. سحابی اولیه بعد از تولد ستاره های خوشه به وسیله بادهای ستاره ای جارو شده واز بین رفته. این سحابی فعلی در مسیر حرکت خوشه پروین بوده و خوشه فقط داره از میان اون رد میشه . این سحابی نور ستاره ها رو بازتاب می کنه و این طوری دیده میشه ( یک سحابی بازتابی).
نامهای دیگر خوشه ی پروین:
کارتیکیا: خدای هندوی مردانگی و جنگاوری. او فرمانده ی سپاه خدایان است و از جرقه ای جادویی که توسط شیوا خلق شده بود متولد شد.
مائو: سر پرموی ببر سفید باختر.(چینی)
کیما: خوشه.(عبری)
ثریا: خوشه.(عربی)
هوکی بوشی:خیسی رنگ برروی آسمان(تحت الفظی).نقاشی ستارگان.( ژاپنی)
آلکر: انسان به وسیله ی اهریمن رنجور و پریشان شده بود.تانگری آلگن خدای خالق ترکی ارواح آسمانی را در آلکر- محل خوشه ی پروین- ملاقات کرد و درآنجا این مشکلات رابا فرستادن فرشته ای به عنوان اولین شمن حل کردند. برای قبایل چادرنشین ترک خوشه ی پروین هم منبعی برای آرامش بود و هم نقطه ی اصلی برای ارتباط با قلمرو خدایان بود.
ام 45 (خوشه پروین)
ثریا، خوشه پروین Subaru, Seven Sisters, Pleiades, M45
اگر راستای کمربند جبار را به سوی شمال غرب آسمان ادامه دهید ابتدا به ستاره الدبران وسپس به هفت ستاره درخشان وجفت هم می رسید که در کنارهم خوشه انگورزیبایی را در آسمان تداعی می کنند خوشه پروین .خوشه ای با ستاره های بسیار جوان که .9 ستاره درخشانتر آن در میدان دید تلسکوپی (1.5 درجه) به خوبی جای می گیرند ودر شرایط ایده آل رصدی تیزبین ترین رصدگران تا 14 ستاره این خوشه را با چشم غیر مسلح تشخیص می دهند.رد پای این جرم زیبا در تاریخ به حدود 3000 سال پیش برمی گردد وحتی در کتابهای مقدس دینی مانند تورات وانجیل نیز بدان اشاره شده است.شاید به همین سبب این خوشه تا این حد در شعر وادبیات جهان جای دارد.برای رومی ها این خوشه از اواسط خرداد در آسمان صبحگاهی طلوع می کرده است یعنی درست سه هفته زودتر از طلوعی که در عصر حاضر برفراز شرق دارد.آزتک ها در مکزیک وآمریکای مرکزی مبداء تقویم سالیانه خود را با دیدن نخستین تلالو ستاره های ثریا پیش از طلوع خورشید در آسمان صبحگاهی تنظیم می کردند.در یونان باستان ثریا جرم آسمانی مهمی برای زمان سنجی بوده وطلوع سحرگاهی آن ازآغاز موسم سفرهای دریایی وفرارسیدن فصل زراعت نشان داشته است.شاید به همین دلیل یونانی ها نام پلیادها(کسانی که با کشتی سفر می کنند)را به آن داده اند.در اسطوره های یونانی هفت ستاره درخشان این خوشه در حقیقت دختران اطلس وپلیون(اطلس ٬پسر تیتان که زئوس خدای خدایان برای تنبیه او مجبورش می کندتا کره زمین را بر دوش خود قرار دهد)هستند.در اودیسه هومر یا شعرهای هسیود٬ شاعر معروف یونانی نیز اشاراتی به این خوشه شده است.هندوها این خوشه را هفت مادر خدای جنگ می دانستند.حافظ ودیگر شاعران پر آوازه ایرانی هم در غزل ها واشعار خود به عقد ثریا وهفت خواهران اشاره کرده اند.خوشه پروین در میان 14 خوشه ای که با چشم غیرمسلح در آسمان دیده می شود واقعا" منحصر به فرد است.محاسبه فاصله های دقیق خوشه ها از ارکان مهم در نردبان کیهانشناسی است وخوشه پروین به سبب امتیازات ویژه ای که دارد بهترین انتخاب برای نخستین پله این نردبان است.به همین دلیل کیهان شناسان برای فاصله یابی این خوشه از روشهای گوناگونی استفاده کرده اند.آنها به کمک داده های ماهواره ابرخس فاصله آنرا در حدود 440 سال نوری قطر آنرا 12 سال نوری وجرم کل آنرا 800 برابر جرم خورشید تعیین کرده اند.سن این خوشه نیز با استفاده از نمودار هتسپرونگ راسل بین 75 تا 150 میلیون سال تخمین زده شده است.حرکت فضایی ستارگان این خوشه چنان است که این خوشه به سمت جنوب شرق در حرکت است اما ما هر 36000 سال جابجایی این خوشه را نسبت به ستاره های زمینه به اندازه قطر ماه در آسمان خواهیم دید.
نکته دیگر آنکه در تمامی عکسهای زیبایی که از این خوشه می بینید گویی اطراف ستاره های پروین هاله آبی درخشان وزیبایی نمایان است.ابتدا اخترشناسان گمان می کردند این سحابی بازتابی باقی مانده گازهایی است که خوشه از آن تشکیل شده است.اما بعدها متوجه شدند که این موضوع به علت سن خوشه درست نیست.زیرا تاکنون گازهای باقی مانده از تشکیل ان خوشه به سبب وجود گرانش بازوهای کهکشان پراکنده شده اند.این نمای زیبا فقط بخاطر گذر خوشه از میان منطقه ای سرشار از گازهای غبارآلود میان ستاره ای است.
سلام .
میشه داستانهای اساطیرییه خوشه پروین رو تعریف کنید . آخی شنیدم داستانهای زیبایی داره. تا به حال کامل نشنیدم__ بیشتر به صورت خلاصه و چکیده بوده. ممنون:d
اینم خلاصه اش:
این هفتا خواهر داشتن از دست جبار شکارچی فرار میکردن که واسه قایم شدن میرن پشت یه گاوی قایم میشن
خیلی خلاصه بود البته معلم نجومم چند سال قبل تعریف کرد
هلیا نوشته: اینم خلاصه اش:
این هفتا خواهر داشتن از دست جبار شکارچی فرار میکردن که واسه قایم شدن میرن پشت یه گاوی قایم میشن
خیلی خلاصه بود البته معلم نجومم چند سال قبل تعریف کرد
خیلی ممنون اما اگه توجه کرده باشین در پست قبلیم گفتم خلاصه خیلی شنیدم خواستم مفصلشو بشنوم ممنون
[FONT=&]متاسفانه دفعه قبل دقیق نخوندم که کاملش رو میخواین من خودم هم کاملش رو بلد نبودم و امروز رفتم دنبالش و تقریبا کامل ترینی که مشاهده کردم همین بود گفته بود که [/FONT][FONT=&]خوشه پروین و یا هفت خواهر یکی از معروفترین خوشه ستاره ای باز در اسمان است که از زمان های بسیار قدیم مورد ستایش بوده است. خوشه پروین نه تنها از نظر ستاره شناسی بلکه از نظر اسطوره های باستان در میان یونانیها و مصریها دارای ارزش بسیاری بوده است. طبق افسانه های یونان زیوس این هفت خواهر را در آسمان قرار داد تا آنها از آز اریون رها سازد. بعد از مرگ اریون , زیوس او را در پشت هفت خواهران قرار داد تا این افسانه همیشه باشد و اریون همیشه در تعقیب این هفت ستاره باشد.[/FONT]
[FONT=&]طبق افسانه های آمریکای قدیم این هفت ستاره سمبل هفت دوست بودند که به*اسمان سفر کردن و راه خود را گم کردند و در آسمان ماندند. هفتمین خواهر به سختی دیده میشود و میگویند که او خواستار بازگشت به زمین بود و به علت گریه ی فراراوان روشنایی خود را از دست داد. در اطوره های یونان میگویند که هفتیمن آنها [/FONT]Merope[FONT=&] از خواهران خود به علت ازدواج با یک مرد فانی خجالت میکشید.[/FONT]
ادامه افسانه....
اینم ادامه افسانه مربوط به خوشه پروین در تمدنی دیگر
در افسانه های مصری آمده است که وقتی يک کودک به دنيا می آمد هفت هاتر(Hathor) پيش او می آمدند و سرنوشت او را رقم ميزدند. گفته ميشد که آنها سرنوشت و زمان مرگ هر مصری را رقم ميزنند. آنها به صورت ۷ خانم نمايش داده ميشدند و در زمانی که يونانی ها بر مصر حکومت ميکردند خوشه پروين سمبل آنها بود.
اسامی هفت خواهران و قدر نجومی آنها
Alcyone 2.9
Atlas 3.6
Electra 3.7
Maia 3.9
Taygete 4.3
Pleione 5.1
Celaeno 5.5
Asterope 5.8