09-11-2012, 07:29 PM
پروین ، خوشه (یا ثریا)، یکی از زیباترین و پرنورترین خوشه های ستاره ایِ آسمان ، واقع در صورت فلکی ثور * . پروین ، در تعابیر شاعرانة فارسی و عربی نیز به کار رفته است .
در نجوم . این خوشه ، که با چشم غیرمسلح ، شش یا هفت ستاره در آن دیده می شود، به گفتة عبدالرحمان صوفی (ص 145) در کوهان ثور قرار گرفته است . پروین را در زبان فارسی به نامهای دیگری ، از جمله پَرَن ، پَرَند، پَرْو، پَروَه ، رفَه ، رَمَه و نرگسه نیز می شناسند (برهان ، ذیل واژه های مذکور). همچنین در زبان سغدی آن را پروی می نامیده اند (ابوریحان بیرونی ، 1363ش ، ص 371) که به واژة فارسی آن بسیار نزدیک است . در زبان پشتو نیز آن را پِروُنی و در بلوچی پَنْوَر می نامند (هرن و هوبشمان ، ج 1، ص 372). به عقیدة برخی پژوهشگران ، واژة پروین از ریشة اوستایی ini ¦ paoiryae آمده است (بارتولومه ، ص 875) که به معنای «در ردة نخست ، پیشترین » است (بهرامی ، دفتر دوم ، ص 869). هوبشمان ، به نقل از دارمستتر، ریشة اوستایی پروین را nyas ¦ paoirye می داند که از واژة ni ¦ paoirye مشتق شده است (هرن و هوبشمان ، همانجا). این واژه در
زبان پهلوی به پرویز تغییر شکل یافته است (بهار، ص 58).
در یشتها (اوستا، ج 1، ص 345) پروین به همراه چند ستاره و صورت فلکی دیگر ستوده شده است . پروین در عربی ثریا (از ریشة سریانی تُرَیا ) نامیده می شود (مشکور، ج 1، ص 115). ثریا مصغر ثَروی " به معنای دارایی پرشمار است (ثقفی ، ص 83). ملامظفر گنابادی در شرح بیست باب (باب دوازدهم )
نوشته است که تصغیر در ثریا به سبب خردی کواکب آن است . همچنین ، در نجوم دورة اسلامی ، برخی از منجمان ، مانند ابن ابی الرّجال ، پروین را «دجاجة السماء مع بناتها» (مرغ آسمان همراه با دخترانش ) نامیده اند ( د.اسلام ، چاپ اول ، ذیل «ثریا»).
در نجوم . این خوشه ، که با چشم غیرمسلح ، شش یا هفت ستاره در آن دیده می شود، به گفتة عبدالرحمان صوفی (ص 145) در کوهان ثور قرار گرفته است . پروین را در زبان فارسی به نامهای دیگری ، از جمله پَرَن ، پَرَند، پَرْو، پَروَه ، رفَه ، رَمَه و نرگسه نیز می شناسند (برهان ، ذیل واژه های مذکور). همچنین در زبان سغدی آن را پروی می نامیده اند (ابوریحان بیرونی ، 1363ش ، ص 371) که به واژة فارسی آن بسیار نزدیک است . در زبان پشتو نیز آن را پِروُنی و در بلوچی پَنْوَر می نامند (هرن و هوبشمان ، ج 1، ص 372). به عقیدة برخی پژوهشگران ، واژة پروین از ریشة اوستایی ini ¦ paoiryae آمده است (بارتولومه ، ص 875) که به معنای «در ردة نخست ، پیشترین » است (بهرامی ، دفتر دوم ، ص 869). هوبشمان ، به نقل از دارمستتر، ریشة اوستایی پروین را nyas ¦ paoirye می داند که از واژة ni ¦ paoirye مشتق شده است (هرن و هوبشمان ، همانجا). این واژه در
زبان پهلوی به پرویز تغییر شکل یافته است (بهار، ص 58).
در یشتها (اوستا، ج 1، ص 345) پروین به همراه چند ستاره و صورت فلکی دیگر ستوده شده است . پروین در عربی ثریا (از ریشة سریانی تُرَیا ) نامیده می شود (مشکور، ج 1، ص 115). ثریا مصغر ثَروی " به معنای دارایی پرشمار است (ثقفی ، ص 83). ملامظفر گنابادی در شرح بیست باب (باب دوازدهم )
نوشته است که تصغیر در ثریا به سبب خردی کواکب آن است . همچنین ، در نجوم دورة اسلامی ، برخی از منجمان ، مانند ابن ابی الرّجال ، پروین را «دجاجة السماء مع بناتها» (مرغ آسمان همراه با دخترانش ) نامیده اند ( د.اسلام ، چاپ اول ، ذیل «ثریا»).
«اهورامزدا گفت ای زرتشت اسپنتمان تو نباید که عهد و پیمان بشکنی
چه آن عهدی که تو با یک دروغ پرست بستی و
نه آن عهدی که با یک راستی پرست بستی
چه معاهده با هر دو درست است خواه یکتاپرست خواه مشرک»
مهریشت فقره 2
چه آن عهدی که تو با یک دروغ پرست بستی و
نه آن عهدی که با یک راستی پرست بستی
چه معاهده با هر دو درست است خواه یکتاپرست خواه مشرک»
مهریشت فقره 2