تالار گفتگو ستاره‌شناسان

نسخه‌ی کامل: فرود سفینه ی روزتا بر روی دنباله دار 67p
شما در حال مشاهده نسخه آرشیو هستید. برای مشاهده نسخه کامل کلیک کنید.
بالاخره پس از دو سال و نیم، اولین پیغام از فضاپیمای یک میلیارد دلاری روزتا رسید؛ حال این فضاپیما باید برای نزدیک*ترین رویارویی نوع بشر با یک دنباله*دار آماده شود.

به گزارش دیلی تلگراف، حالا این سفینه شکارچی دنباله*دارها، باید فکری به حال فاصله 9 میلیون کیلومتری بین خود و دنباله*دار 67P/Churymnov-Gerasimenko کند.

درطول ما*ه*های باقیمانده تا زمان تعیین شده برای ملاقات این دو در مرداد سال آینده، کنترل کننده*های ماموریت باید به طور تدریجی به کار بیفتند و هر کدام از دستگاه*های علمی سفینه فضایی روزتا را آزمایش کنند. مهندسان در چند هفته اول یک سری آزمایش*های تشخیصی را اجرا می*کنند تا قبل از روشن کردن دستگاه*های روزتا، اطمینان حاصل شود که همه سیستم*ها درست کار می*کنند. سپس در اردیبهشت ماه، سفینه از پیشرانه*های خود برای انجام مانور اصلی و قرار گرفتن در مسیر منتهی به برخورد با دنباله*دار استفاده خواهد کرد.

دلیل انتخاب این دنباله*دار این بود که مدار حرکتی آن با دوره تناوب 6.5 سال، مداری نسبتا نزدیک به زمین محسوب می‎شود. این دنباله*دار اولین بار در سال 1969/1348 توسط ستاره*شناسانی که در مرکز اختر فیزیک آلماآتای قزاقستان کار می*کردند، شناسایی شد. تصور می شود که خاستگاه آن کمربند کوپر باشد؛ این عنوان به نواری بزرگ از شهاب*سنگ*ها اطلاق می*شود که در آنسوی مدار سیاره نپتون قرار گرفته*اند*. اما این دنباله*دار به هر طریق ممکن به بیرون از این کمربند کشانده شده و در مداری به سوی خورشید قرار گرفته است.

بررسی دقیق هسته*های این دنباله*دار نشان می*دهد که چگالی آن بسیار کمتر از آب است، که نشان از این دارد که جرمی بسیار متخلخل است. هسته آن هم که بسیار سیاه است (حتی سیاه*تر از زغال) به نظر می*رسد که از کربن تشکیل شده باشد.

اطلاعات بسیار کمی در مورد این جرم منظومه شمسی وجود دارد، و با نزدیک*تر شدن روزتا به آن، دانشمندان مجبور خواهند شد که برای تعیین محل دقیق فرود، از دوربین*های نصب شده در فضاپیما استفاده کنند.

روزتا با سرعت 36 هزار کیلومتر بر ساعت سفر خواهد کرد و در پایان سفر خود به فاصله 24 کیلومتری سطح دنباله*دار خواهد رسید.

وقتی به این فاصله رسید، یک ارابه فرود به نام فیلای از روزتا جدا خواهد شد و سفری آرام و دو ساعته را برای طی این فاصله 24 کیلومتری انجام خواهد داد تا روی سطح دنباله*دار فرود بیاید، و در این حین از سطح دنباله*دار تصویر برداری خواهد کرد. این کاوشگر که هم اندازه یک یخچال است، پس از فرود پایه*هایش را به سطح یخ پیچ خواهد کرد، تا بتواند جای خود را روی سطح دنباله*دار محکم کند. پایه*های سه گانه آن طوری طراحی شده*اند که نیروی ضربه ناشی از برخورد را جذب کنند تا سطح فیبر کربنی سفینه، آسیب نبیند.

دوربین*های سفینه طوری قرار گرفته*اند که امکان تهیه عکس*های پانوراما از محل فرود را داشته باشند. اینها اولین عکس*های منظومه شمسی خواهند بود که از سطح یک دنباله*دار گرفته شده*اند و به کمک روزتا به زمین ارسال خواهند شد. دستگاه حفاری موجود در سفینه تا عمق 30 سانتی*متری زیر محل فرود را حفر خواهد کرد تا نمونه خاک آن را برای بررسی و ازمایش با خود بیاورد؛ پاسخ این نمونه*برداری می*تواند به این پرسش پاسخ دهد که این دنباله*دار از چه موادی ساخته شده است. حسگرهای دیگری نیز در آن نصب شده*اندد تا هر نوع گازی که بر روی دنباله*دار یافت می*شود و همچنین میدان مغناطیسی آن را بررسی کنند، ضمن این که یک رادار نیز به کاوش زیر سطح دنباله*دار کمک خواهد کرد.

با توجه به این که عمر باطری*های این کاوشگر تنها 64 ساعت است، پس از این مدت از صفحات خورشیدی آن برای شارژ دوباره باطری*ها استفاده می*کند و به این ترتیب می*تواند تا چندین هفته یا حتی چندین ماه هم کار کند، اما سوال تعیین کننده این است که این صفحات با چه سرعتی، زیر لایه گرد و غبار پوشیده می*شوند و از کار می*افتند.

خود روزتا هم سایه به سایه دنباله*دار حرکت خواهد کرد، و آن را در سفرش به دور خورشید همراهی خواهد کرد، و از رادار، فروسرخ و مایکروویو استفاده خواهد کرد تا هسته* و دنباله دنباله*دار را بررسی کند.

پروفسور آمالیا ارکولی-فینزی رئیس دانشکده هوافضای دانشگاه پلی تکنیک میلان که از مدیران این ماموریت است، می*گوید: «ما می*خواهیم هر چیزی را راجع به این دنباله*دار بدانیم، از جمله میدان مغناطیسی، موقعیت، دما و هر چیزی که بتوان یافت».

در ربع قرن اخیر، 11 سفینه فضایی بی سرنشین به سوی دنباله*دارها فرستاده شده*اند. دنباله*دارها قطعات یخ زده کوچکی هستند که به دور خورشید می*چرخند، و عمدتا وقتی از نزدیکی خورشید رد می*شوند و داغ می*شوند، یک دنباله درخشان پشت سر خود به جا می*گذارند.

در سال 2006/1385، ناسا از کاوشگر استارداست استفاده کرد تا نمونه*های گرد و غبار را از دنباله دنباله*دار Wild 2 جمع آوری کند و نمونه*های به دست آمده را به زمین برگرداند. آژانس فضایی اروپا هم در سال 1992/1371 فضاپیمای جیوتو را به 180 کیلومتری گریگ-اسکلیراپ فرستاد. ناسا از این هم فراتر رفت و یک فضاپیما را به سطح دنباله*دار 9P/Tempel کوباند تا گرد و غبار به هوا خواسته آن را تحلیل و بررسی کند.

در صورت موفقیت روزتا و فیل، این دو برای اولین بار در تاریخ بشر این فرصت را خواهند یافت که سطح یک دنباله*دار را بکاوند و اسرار این زیبارویان آسمان را در اختیار بشریت بگذارند.
منبع :پارس اسکای